ظلم موضوع: آداب و اخلاق تاریخ انتشار: 2013-06-19 | بازدید: 1091

ظلم
 

خداوند متعال از ظلم و ستم برحذر داشته و می فرماید: {ولا تحسبن الله غافلاً عما یعمل الظالمون إنما یؤخرهم لیوم تشخص فی الأبصار} [إبراهیم: 42] یعنی: "و خدا را از آنچه ستمکاران می‏کنند غافل مپندار جز این نیست که [کیفر] آنان را برای روزی به تاخیر می‏اندازد که چشمها در آن خیره می‏شود" و نیز: {فویل للذین ظلموا من عذاب یوم ألیم} [زخرف: 65] یعنی: "... پس وای بر کسانی که ستم کردند از عذاب روزی دردناک!"

همچنین فرموده است: {ألا لعنة الله علی الظالمین} [هود: 18] یعنی: "هان که لعنت‏خدا بر ستمگران است."

پیامبر صلی الله علیه و سلم نیز ما را از ستم برحذر داشته و فرموده است: (اتقوا الظلم فإن الظلم ظلمات یوم القیامة) [مسلم] یعنی: " از ظلم بپرهیزید، زیرا ظلم تاریکی های روز قیامت است..." همچنین: (ثلاث دعوات مستجابات: دعوة الصائم، ودعوة المظلوم، ودعوة المسافر) [بیهقی] یعنی: " سه دعاء بدون شک قبول می شود:

دعای روزه دار،

و دعای مظلوم

و دعای مسافر"

یا اینکه می فرماید: (المسلم أخو المسلم لا یظلمه ولا یسلمه) [بخاری] یعنی: ". مسلمان برادر مسلمان است، بر او ظلم نمی کند، و به او  خیانت نمی نماید..."

اقسام ظلم:

ظلم انسان به نسبت پروردگارش:

آن است که انسان به آفریدگار خویش باور نداشته و به خداوند عزوجل کفر ورزد. خداوند شرک به خود را از بزرگ ترین ظلم ها شمرده و می فرماید: {لا تشرک بالله إن الشرک لظلم عظیم} [لقمان: 13] یعنی: "... به خدا شرک میاور که به راستی شرک ستمی بزرگ است."

ستم انسان بر همنوعانش:

وقتی فرد ستمکار به مال و جان و حریم دیگران تجاوز می کند. ناسزا گفتن، ستاندن اموال آن ها و تجاوز به حق و حقوق آنان ظلم بوده و فرد مسلمان از تمام این اعمال به دور است.

ستم انسان بر خویشتن:

با ارتکاب گناهان و کارهای ناروا و دور افتادن از راه و مسیر خداوند سبحانه و تعالی و پیروی از شیطان، واقع می شود.

سزای ستمکاری:

روزی پیامبر صلی الله علیه و سلم به یارانش فرمود: (أتدرون ما المفلس؟) یعنی: "می دانید که چه کسی مفلس و ورشکسته است؟" گفتند: در میان ما ورشکسته کسی است که پول و کالایی نداشته باشد. آن حضرت صلی الله علیه و سلم فرمود: (إن المفلس من أمتی من یأتی یوم القیامة بصلاة وصیام وزکاة، ویأتی وقد شتم هذا، وقذف هذا، وأکل مال هذا، وسفک دم هذا، وضرب هذا. فیعْطَی هذا من حسناته، وهذا من حسناته، فإن فنیتْ حسناته قبل أن یقْضِی ما علیه أُخِذَ من خطایاهم فطُرحت علیه ثم طُرح فی النار) [مسلم و ترمذی]

یعنی: " مفلس در میان امتم کسی است که به روز قیامت با نماز و روزه و زکات می آید در حالیکه این را دشنام داده و این را به زنا متهم ساخته مال این را خورده، خون این را ریخته و این را زده است، و به این از نیکی ها و حسناتش داده می شود به این هم از حسنات و نیکی هایش داده می شود، اگر حسناتش قبل از ادای حقوق که بر وی است، تمام شود از گناهان شان گرفته شده و بر دوشش نهاده شده و سپس به آتش افگنده می شود."

پیامبر صلی الله علیه و سلم بر ادای حق و حقوق افراد، پیش از آنکه روز قیامت و حسابرسی آنان توسط خداوند متعال فرابرسد،تاکید فراوان داشته و می فرمود:  (لَتُؤَدَّن الحقوقُ إلی أهلها یوم القیامة، حتی یقَاد (یُقْتَص) للشاة الجلحاء من الشاة القرناء) [مسلم] یعنی: " بخداوند قسم که حقوق را به صاحبانش در روز قیامت خواهید پرداخت و حتی قصاص گوسفند بی شاخ از گوسفند شاخدار گرفته می شود."
حق تمامی مخلوقات در روز قیامت بازپس گرفته خواهد شد و حتی به بز بدون شاخی که توسط بز شاخدار مضروب شود، شاخ داده می شود تا حقش را از دیگری گرفته بگیرد. پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: (من ظلم قید شبر من الأرض، طُوِّقَه من سبع أرضین) [متفق علیه] یعنی: " کسیکه باندازهء یک وجب از زمین ظلم نماید، از هفت زمین آن وجب بر گردنش حلقه می شود."

بنابراین هرکس که ستمی رواداشته و چیزی را که حق او نیست تصاحب نماید، در روز قیامت آن چیز وبال و مایه ی ننگ وی گشته و خداوند متعال وی را در روز قیامت بخاطر ستمی که در این جهان رواداشته است عذاب خواهد داد.

پیامبر خدا صلی الله علیه و سلم در این باره می فرمایند: (إن الله لَیمْلِی للظالم (أی: یؤخر عقابه)، حتی إذا أخذه لم یفْلته) [متفق علیه] یعنی: " خداوند برای ظالم مهلت می دهد و چون او را بگیرد و مورد مؤاخذه قرار دهد رهایش نمی کند." و سپس این آیه را تلاوت فرمود: {وکذلک أخذ ربک إذا أخذ القری وهی ظالمة إن أخذه ألیم شدید} [هود: 102] یعنی: "و این گونه بود [به قهر] گرفتن پروردگارت وقتی شهرها را در حالی که ستمگر بودند [به قهر] می‏گرفت آری [به قهر] گرفتن او دردناک و سخت است."

رسول خدا صلی الله علیه و سلم از خداوند رب العزة چنین نقل می فرماید: : (یا عبادی، إنی حرَّمتُ الظلم علی نفسی وجعلتُه بینکم محرَّمًا فلا تَظَالموا) [مسلم] یعنی: " ای بندگانم، من ظلم و ستم را بر خویش حرام کردم، آنرا در میان شما نیز حرام ساختم، پس به یکدیگر ظلم و ستم نکنید."

لذا فرد مسلمان شایسته است که از ظلم و ستم دوری جسته و پشتیبان ستمکاران نباشد. این گفته ی شاعر باید همواره به یاد داشت که می گوید:

لا تظــلمنَّ إذا مـا کنـتَ مُقْتَــدِرًا
فالظلـم ترجـع عُقْبَاهُ إلی الـنَّـــدَمِ
تنـام عیـناک والمظلوم مُنْتَبِـــــهٌ
یـدعو علیـک وعَیـنُ الله لم تَـنَــمِ

یعنی:

ستم روا مدار چون توان آن داری

که جز پشیمانی ستم ندارد باری

تو در خوابی و مظلوم بیدار است

دعایت می کند و بیدار است خدایت

مترجم: مسعود

مصدر: سایت نوار اسلام

IslamTape.Com