بسم الله الرحمن الرحیم
تأثیراتی که گناه برجا می گذارد.
الحمد لله، والصلاة والسلام علی رسول الله، وعلی آله وصحبه، أما بعد:
گناه کردن باعث نزول عذاب الهی می شود و تنها راه نجات یافتن از آن توبه کردن است؛ الله جل و علا می فرماید: {وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ}[1] ترجمه: (اگر به شما مصیبتی می رسد، به خاطر کارهایی است که می کنید و خدا بسیاری از گناهان را عفو می نماید).
این بلاها شامل بیماری ها، اختلالات، حادثه های بد، قتل و کشتار، فتنه ها و مسلط شدن دشمنان بر مسلمانان می شود؛ همچنین بلاهای طبیعی مانند: سیل، زلزله، طوفان، خشکسالی، قحطی، از بین رفتن منابع آبی، خشک شدن درختان و کم شدن ثمره ی آن ها را در می گیرد.
الله تعالی قوم های پیشین مانند: قوم هود را با بادی بی برکت و بدون باران هلاک نمود. قوم صالح را با صدایی ترسناک نابود گرداند. قوم نوح، و فرعون و همراهانش را غرق کرد. این ها نمونه هایی از عذاب های الهی است که به دلیل اصرار بر گناه و معصیت، بر آنان نازل شد. و تمام این ها کم شدن رزق و روزی را در پی در دارد؛ رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: "وإن الرجل لیحرم الرزق بالذنب یصیبه"[2] یعنی: و همانا شخص به دلیل گناهی که مرتکب شده از رزق و روزی محروم می شود.
از جمله ی دیگر تأثیرات گناه، سنگدلی و سخت شدن قلب هاست به گونه ای که دیگر هنگام شنیدن پند و اندرز یا خواندن آیات هشدار دهنده و ترساننده هیچ واکنشی از خود نشان نداده و در غفلت به سر می برند تا جایی دیگر آنچه را که می شنود نپذیرفته و رد می کنند. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: "إنَّ المؤمنَ إذا أذنبَ کانت نکتةٌ سوداءُ فی قلبِه فإن تاب ونزع واستغفرَ صقلَ قلبُه فإن زاد زادت فذلک الرَّانُ الذی ذکرَه اللهُ فی کتابِه (کَلَّا بَلْ رَانَ عَلَی قُلُوبِهِمْ مَا کَانُوا یَکْسِبُونَ)"[3]. ترجمه: هر گاه بنده ی مؤمنی مرتکب گناه شود یک خال سیاه بر قلب او نقش می بندد. اگر توبه کرد و از آن گناه خود را رهانید و در پیشگاه خداوند استغفار نمود، آن خال پاک خواهد شد؛ پس اگر بسیار گناه کند آن خال ها هم زیاد می شود، پس آن همان زنگ زدنی است که الله تعالی در کتابش می فرماید: {هرگز چنین نیست، بلکه بسب آنچه کرده اند بر دلهایشان زنگار بسته شده است}.
برخی از گناهان به دلیل اینکه بسیار زشت و پلیدند مجازات سختی برای مجرمین آن ها در دنیا در نظر گرفته شده است. مانند: کشتن شخص متأهلی که زنا کند و یا مسلمانی که کافر شود؛ قطع کردن دست دزد و راهزن؛ شلاق زدن شراب خوار و... این نوع مجازات برای دور کردن عواقب وخیمی که بر جامعه بر جای می گذارند در نظر گرفته شده است. زیرا ضررهای آن بر تمام جامعه را در بر می گیرد؛ الله تعالی می فرماید: {وَاتَّقُوا فِتْنَةً لَا تُصِیبَنَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْکُمْ خَاصَّةً} ترجمه: (خویشتن را از بلا و مصیبتی به دور دارید که تنها دامنگیر کسانی نمی گردد که ستم می کنند). یعنی: اگر جلو ستمکاران گرفته نشود، خشک و تر به گناه آنان می سوزد. همچنین در حدیثی آمده: "إن الناس إذا رأو المنکر ولا یغیرونه أوشک أن یعمهم الله بعقابه"[4] یعنی: همانا اگر مردم منکر و بدیی را ببینند ولی آن را تغییر ندهند – امر به معروف و نهی از منکر نکنند – نزدیک است که الله تعالی عذابش را شامل همه ی آنان – گناه کار و بی گناه – کند.
و الله تعالی می فرماید: {کَانُوا لَا یَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنْکَرٍ فَعَلُوهُ ۚ لَبِئْسَ مَا کَانُوا یَفْعَلُونَ}[5] ترجمه: آنان از اعمال زشتی که انجام می دادند دست نمی کشیدند و همدیگر را از زشتی ها نهی نمی کردند و پند نمی دادند. و چه کار بدی می کردند !
در حدیثی دیگر آمده است: "والذی نفسی بیده لتأمرن بالمعروف ولتنهون عن المنکر أو لیوشکن الله أن یبعث علیکم عقاباً من عنده، فتدعونه فلا یستجیب لکم"[6] یعنی: سوگند به کسی که جانم در دست اوست، یا امر به معروف و نهی از منکر می کنید یا اینکه نزدیک است الله عزوجل، به سویتان عذابی را بفرستد که دیگر هرچه دعا کنید دعایتان مستجاب نمی شود.
همین طور که در این حدیث بیان شد از دیگر تأثیرات گناه، این است که عذاب الهی هم گناه کاران را دربر می گیرد و هم کسانی را که در برابرشان سکوت کرده اند و امر به معروف و نهی از منکر نمی کنند. همچنین دعای آنان نیز پذیرفته نمی شود.
پس تنها راه نجات از عذاب الهی توبه ی صادقانه به در گاه وی و امر به معروف و نهی از منکر است. الله جل و شأنه می فرماید: {فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کَانَ غَفَّارًا﴿١٠﴾یُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَیْکُمْ مِدْرَارًا﴿١١﴾وَیُمْدِدْکُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِینَ وَیَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَیَجْعَلْ لَکُمْ أَنْهَارًا}[7] ترجمه: و بدیشان گفتهام: از پروردگار خویش طلب آمرزش کنید که او بسیار آمرزنده است. اگر چنین کنید الله از آسمان باران های پر خیر و برکت را پیاپی می باراند. و با اعطاء دارایی و فرزندان، به شما کمک می کند و یاری می دهد، و باغ های سرسبز و فراوان بهره ی شما می سازد، و رودبارهایی پر آب در اختیارتان می گذارد.
در حدیثی آمده: "من رأی منکم منکراً فلیغیره بیده فإن لم یستطع فبلسانه فإن لم یستطع فبقلبه وذلک أضعف الإیمان"[8] یعنی: کسی که از شما کار زشت و منکری را دید پس آنرا با دستش تغییر دهد، و اگر نتوانست با دست تغییر دهد آنرا با زبانش تغییر دهد، و اگر نتوانست با زبانش تغییر دهد پس آن زشتی و منکر را به دلش انکار نماید، و مرحله ی سـوم که انکار به دل باشد ضعیف ترین ایمان است.
ام احمد
[1] شوری:30
[2] روایت ابن ماجه، احمد و آلبانی آن را حسن دانسته است.
[3] روایت ترمذی، ابن ماجه، احمد و آلبانی آن را حسن دانسته است.
[4] روایت ابوداود، ترمذی، احمد و آلبانی آن را صحیح دانسته است.
[5] مائده:79
[6] روایت ترمذی، احمد، که ترمذی و آلبانی آن را حسن دانسته اند.
[7] نوح:10-12
[8] روایت مسلم.
منبع: islamtape