ناسزا گفتن به صحابه رضی الله عنهم موضوع: اهل بیت و صحابه تاریخ انتشار: 2016-01-07 | بازدید: 1488

بسم الله الرحمن الرحیم

ناسزا گفتن به صحابه رضی الله عنهم

الحمد لله والصلاة والسلام علی رسول الله وعلی آله وصحبه أما بعد:

باید بدانیم که صحابه ی رسول الله صلی الله علیه وسلم با فضیلت ترین انسان های این امت هستند. الله تعالی و رسولش آن ها را مورد ستایش قرار داده اند. کسی که پایبند دین اسلام است باید آنان را دوست داشته و به آنان احترام بگذارد. الله جل و علا می فرماید: {و پیشگامان نخستین از مهاجرین و انصار، و کسانی که به نیکی از آنها پیروی کردند، الله از آنها خشنود گشت، و آنها نیز از وی خشنود شدند، و برای آنها باغ هایی در بهشت آماده نموده که نهرها از زیرشان جاری است، جاودانه در آن خواهند ماند، این کامیابی بزرگی است}[1].

و می فرماید: {محمد فرستاده ی الله است، و کسانی که با او هستند در برابر کافران تند و سرسخت، و نسبت به یکدیگر مهربان و دلسوزند. ایشان را در حال رکوع و سجود می بینی. آنان همواره فضل الله را می جویند و رضای او را می ‌طلبند. نشانه ایشان بر اثر سجده در چهره هایشان نمایان است}[2].

رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "اصحاب مرا دشنام ندهید. زیرا اگر یکی از شما به اندازه ی کوه اُحُد، طلا انفاق کند،  به یک یا نصف پیمانه که اصحاب من انفاق می‌ کنند، برابری نمی ‌کند"[3].!

و می فرمایند: "بهترین امت من، کسانی هستند که در عهد و زمان من به سر می‌ برند (صحابه). و بعد، کسانی که بعد از آنها می ‌آیند (تابعین) و سپس کسانی که پس از آنها می ‌آیند (تابع تابعین)"[4].

فضایل صحابه رضی الله عنهم در احادیث بسیار زیاد دیگری به صورت خاص و عام ذکر شده است که به طور صریح و واضح به مدح و ثنای آنان می پردازد. و بر هر مسلمانی واجب است صحابه ی رسول الله صلی الله علیه وسلم را دوست بدارد و محبت آنان را در قلبش داشته باشد.

محبت داشتن به صحابه رضی الله عنهم دوست داشتن، ستایش کردنشان، گمان نیک داشتن به آنان، دفاع کردن از آنان و بیزار بودن از کسانی که بغض و کینه ی آنان را دارد، دربر می گیرد.

محبت داشتن نسبت صحابه رضی الله عنهم بر هر مسلمانی واجب و فرض است. و این حب حقیقی شامل:

آنان را در قلبمان دوست داشته باشیم.
زمانی که آنان را به یاد می آوریم مورد ثنا و ستایش قرار دهیم و برایشان طلب رضایت و خوشنودی کنیم.
کارهایی را که انجام داده اند دلالت بر خیر و نیکی دارد و با آن رضایت الله را می طلبیدند.

از آنان دفاع کنیم؛ زیرا محبت و ولایت آنان نیاز به این امر دارد. اگر کسی از آنان بدگویی کند یا در صداقت و عدالت آنان شک داشته باشد بر ما واجب است که از آنان دفاع کرده بدون اینکه به سوی افراط و یا تفریط کشیده شویم.

اما بدگویی و ناسزاگویی به صحابه دارای چند مرتبه است:

گفتن اینکه بیشتر صحابه کافرند و یا اینکه اکثریت آنان فاسق اند؛ این عمل کُفر محسوب می شود. چنین چیزی منکر شدن رضایت و خوشنودی الله و رسولش از آنان می باشد
کسی که آنان را لعنت و توهین کند در کافر بودنش بین علما اختلاف است و قولی که می گوید کافر نمی شود، واجب می داند که باید شلاق خورده و زندانی شود تا زمانی که بمیرد، و یا از آنچه که گفته باز گردد.
بدگویی از آنان به طوری که دینشان را زیر سؤال نمی برد. مثل گفتن: نادان، بخیل؛ توصیف کردن آنان به چنین چیزی باعث کفر شخص نمی شود اما باید مورد نکوهش و تنبیه قرار گیرد تا از آنچه گفته بازگردد.

از امام احمد رحمه الله پرسیده شد: اگر کسی به ابوبکر، عمر و عایشه رضی الله عنهم ناسزا بگوید حکمش چیست؟ فرمود: او را بر اسلام نمی بینم[5].

همچنین اگر کسی ناسزاگویی به صحابه را حلال بداند، کافر می شود.

ابن تیمه رحمه الله می فرماید: کسانی که می گویند صحابه پس از رحلت رسول الله صلی الله علیه وسلم کافر شدند به جز عده ای اندکی یا اینکه اکثریت آنان را فاسق می دانند هیچ شکی نیست که چنین کسانی کافرند. زیرا آنان نص قرآنی را که رضایت و خوشنودی الله تعالی از صحابه را می رساند تکذیب کرده اند. و چه کسی در مورد کفر چنین اشخاصی می تواند شک کند؟![6].

قاضی عیاض رحمه الله از امام مالک رحمه الله نقل می نماید که ایشان فرمود: کسی که به عایشه رضی الله عنها ناسزا بگوید کشته می شود. پرسیدند چرا؟ فرمود: زیرا تهمت زدن به وی مخالفت کردن با قرآن است[7].

نویسنده: ام احمد

[1] {وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِیَ اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًاۚذَٰلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ} توبه:100

[2] {مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّـهِۚوَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْۖتَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّـهِ وَرِضْوَانًاۖسِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ} فتح:29

[3] "لا تَسُبُّوا أَصْحَابِی، فَلَوْ أَنَّ أَحَدَکُمْ أَنْفَقَ مِثْلَ أُحُدٍ ذَهَبًا مَا بَلَغَ مُدَّ أَحَدِهِمْ وَلا نَصِیفَهُ" روایت بخاری و مسلم.

[4] "خَیْرُ أمتی قَرْنِی، ثُمَّ الَّذِینَ یَلُونَهُمْ، ثُمَّ الَّذِینَ یَلُونَهُمْ" روایت بخاری و مسلم.

[5] کتاب "السنه"، خلال رحمه الله.

[6] کتاب "الصارم المسلول" ابن تیمه رحمه الله.

[7] کتاب "الشفا" قاضی عیاض رحمه الله.