اسباب سعادت امت اسلام
بدون شک هر عاقلی می داند که امت نیاز به توجیه گر و راهنمایی دارد که راه درست را به او نشان دهد و امت محمد صلی الله علیه و سلم بهترین امتی است که می تواند وظیفه ی امر به معروف و نهی از منکر و دعوت به خوبیها را عهده دار شود و در این زمینه به الگو و پیامبرش محمد صلی الله علیه و سلم اقتدا نماید .این از اسباب سعادتش در دنیا و آخرت به حساب می آید .
بر هر مسلمانی واجب است به اندازه ی توان و علم و پتانسیلش در زمینه ی امر به معروف و نهی از منکر و توجیه و ارشاد دیگران گام بردارد تا وظیفه اش را انجام داده و دیگران به وسیله ی او هدایت شوند. خداوند متعال می فرماید : ((و پند ده، که مؤمنان را پند سود بخشد. )) (1) . بدون شک هر مومنی بلکه هر انسانی یکی از نیازهای بلافصل و بدون منازعش این است که حق الله و بندگان را به او یادآوری کنند و سفارش به حقیقت و سفارش به صبر نیز یکی از نیازهای شدیدش می باشد . خداوند متعال در قرآن کریم صفات رستگاران و خسارت دیدگان و اعمال آنها را بیان می فرماید بگونه ای که آیات زیادی در این زمینه وجود دارد که خلاصه ی آن در سوره عصر آمده است ، خداوند متعال می فرماید : ((سوگند به عصر [غلبه حق بر باطل] که واقعاً انسان دستخوش زیان است؛مگر کسانی که گرویده و کارهای شایسته کرده و همدیگر را به حق سفارش و به شکیبایی توصیه کردهاند.،)) (2) .در این سوره کوتاه و عظیم ، خداوند متعال اسباب رستگاری را در چهار چیز خلاصه می کند :
- ایمان به خدا و رسولش
- عمل صالح
- سفارش به حق
- سفارش به صبر
هر کس این چهار امر را منش خود قرار دهد بزرگترین سود را برده و کرامت و رستگاری و نعمت های جاودان را از در روز قیامت دریافت می کند و آنکس که به این صفات متخلق نباشد از بزرگترین زیان دیدگان خواهد بود و جایگاهی جز جهنم و خواری را نخواهد داشت . خداوند متعال در جاهای مختلف از قرآن کریم صفات رستگاران را بیان می دارد تا جویندگان حق بدان متخلق گردند ، همچنین صفات زیان دیدگان را نیز بیان می دارد تا مومن آنها را شناخته و دوری نماید . مطمئنا آنکس که قرآن را مطالعه و تلاوت می نماید این مساله را به صورت مفصل مشاهده خواهد کرد ، و در این زمینه آیات فراوانی وجود دارد ، از جمله خداوند متعال می فرمایند : ((قطعاً این قرآن به [آیینی] که خود پایدارتر است راه مینماید، و به آن مؤمنانی که کارهای شایسته میکنند، مژده میدهد که پاداشی بزرگ برایشان خواهد بود.)) (3) ، همچنین می فرماید : (([این] کتابی مبارک است که آن را به سوی تو نازل کردهایم تا در [باره] آیات آن بیندیشند، و خردمندان پند گیرند.)) (4) ، و می فرمایند : ((و این، خجسته کتابی است که ما آن را نازل کردیم؛ پس، از آن پیروی کنید و پرهیزگاری نمایید، باشد که مورد رحمت قرار گیرید، )) (5)
و رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و سلم می فرمایند : (( بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و بیاموزاند )) ، همچنین آن حضرت صلی الله علیه و سلم در خطبه ی روز عرفه در حضور مردم بیان فرمودند : (( چیزی را نزد شما باقی می گذارم که با تمسک بدان هر گز گمراه نخواهید شد : کتاب خدا )) . خداوند متعال در این آیات بیان فرمود که قرآن را نازل کرده تا بندگان در آن تدبر نموده و یکدیگر را یادآوری کنند و فرا راه خود قرار دهند و این باعث سعادت و نجاتشان در دنیا و آخرت خواهد شد . رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و سلم هم به تعلیم و تعلم آن ارشاد فرموده اند و بیان داشته اند که بهترین مردم اهل قرآن هستند آنان که قرآن را یاد گرفته و دیگران را به عمل کردن و رعایت حدود و حکم کردن بدان امر می کنند .
نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و سلم در اجتماع بزرگ روز عرفه هم بیان می کنند : مادامی که مردم به کتاب خداوند چنگ زده و بر اساس تعالیم آن گام بردارند ، هرگز گمراه نخواهند شد . اگر دقت کنیم متوجه خواهیم شد که سلف صالح به این علت که بر اساس تعالیم قرآن و سیرت پیامبر صلی الله علیه و سلم حرکت می کردند ، خداوند به آنها عزت داده و تمکن در زمین را برایشان فراهم نموده است ، همانگونه که خداوند متعال این وعده را داده است آنجا که می فرماید :
((خدا به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، وعده داده است که حتماً آنان را در این سرزمین جانشین [خود] قرار دهد؛ همان گونه که کسانی را که پیش از آنان بودند جانشین [خود] قرار داد، و آن دینی را که برایشان پسندیده است به سودشان مستقر کند، و بیمشان را به ایمنی مبدل گرداند، [تا] مرا عبادت کنند و چیزی را با من شریک نگردانند، و هر کس پس از آن به کفر گراید؛ آنانند که نافرمانند.))(6)، همچنین می فرمایند : ((ای کسانی که ایمان آوردهاید، اگر خدا را یاری کنید یاریتان میکند و گامهایتان را استوار میدارد. )) (7) و می فرمایند : ((و قطعاً خدا به کسی که [دین] او را یاری میکند، یاری میدهد، چرا که خدا سخت نیرومند شکستناپذیر است. همان کسانی که چون در زمین به آنان توانایی دهیم، نماز برپا میدارند و زکات میدهند و به کارهای پسندیده وامیدارند، و از کارهای ناپسند باز میدارند، و فرجام همه کارها از آنِ خداست. )) (8)برادران مسلمان ، در کتاب پروردگارتان تدبر کرده و آن را زیاد تلاوت نمایید ، اوامرش را اجرا نموده و از نواهیش دوری گزینید ، اخلاق و اعمالی را که قرآن آن را ستوده بفهمید و بدان متخلق گردید و اعمال مذمومه از نظر قرآن را شناسایی کرده و از آنها دوری گزینید و یکدیگر را به اینگونه مسائل قرآنی توصیه نمایید ، بر این نکات صبر کرده تا زمانی که نزد پروردگارتان بشتابید ،و این است رمز کرامت و سعادت و رستگاری و عزت در دنیا و آخرت .
یکی دیگر از واجبات یک انسان مسلمان توجه به سنت پیامبر صلی الله علیه و سلم و تفقه و عمل نمودن بر اساس آن می باشد ، چرا که سنت نبوی ، وحی دوم است و قرآن را تفسیر نموده و معانی آن را روشن می نماید ، همانگونه که خداوند متعال می فرماید : ((و این قرآن را به سوی تو فرود آوردیم، تا برای مردم آنچه را به سوی ایشان نازل شده است توضیح دهی، و امید که آنان بیندیشند.)) (9) ، و می فرمایند : ((و این کتاب را که روشنگر هر چیزی است و برای مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگری است، بر تو نازل کردیم. )) (10) ، و می فرمایند : ((و ما [این] کتاب را بر تو نازل نکردیم، مگر برای اینکه آنچه را در آن اختلاف کردهاند، برای آنان توضیح دهی، و [آن] برای مردمی که ایمان میآورند، رهنمود و رحمتی است.)) (11) ، و خداوند سبحان می فرماید : ((قطعاً برای شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقی نیکوست: برای آن کس که به خدا و روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد میکند. )) (12) و می فرمایند : ((پس کسانی که از فرمان او تمرّد میکنند بترسند که مبادا بلایی بدیشان رسد یا به عذابی دردناک گرفتار شوند.)) (13)
آیاتی که دال بر وجوب پیروی از رسول الله صلی الله علیه و سلم و بزرگ داشتن و تمسک به سنتش وجود دارد فراوان است ، هرکس در قرآن و سنت نبوی تدبر نماید آن را می فهمد . مسلما تنها راه سعادت و عزت و کرامت و نجات دنیا و آخرت بندگان با پیروی کردن از قرآن کریم و سنت نبوی حاصل می شود و اینکه این دو مصدر را بزرگ داشته و در تمامی احوال بدان تمسک داشته و بر آن صبر نمایند ، همانگونه که خداوند عزوجل می فرماید : ((ای کسانی که ایمان آوردهاید، چون خدا و پیامبر، شما را به چیزی فرا خواندند که به شما حیات میبخشد، آنان را اجابت کنید، و بدانید که خدا میان آدمی و دلش حایل میگردد، و هم در نزد او محشور خواهید شد. )) (14) و می فرمایند : ((هر کس -از مرد یا زن- کار شایسته کند و مؤمن باشد، قطعاً او را با زندگی پاکیزهای، حیات [حقیقی] بخشیم، و مسلماً به آنان بهتر از آنچه انجام میدادند پاداش خواهیم داد. ))(15) و خداوند عزوجل می فرماید : ((و[لی] عزت از آن خدا و از آن پیامبر او و از آن مؤمنان است؛ لیکن این دورویان نمیدانند.)) (16) . خداوند متعال در این آیات بیان می فرماید که حیات طیبه و نیکو و آرامش و امنیت و عزت کامل تنها از طریق پیروی نمودن از خداوند متعال و رسول الله صلی الله علیه و سلم و استقامت ورزیدن قولی و عملی در این زمینه حاصل می شود و هر کس که از کتاب خدا و سنت نبوی رویگردان شود در عذاب و بدبختی خواهد بود ، و زندگی سرشار از اندوه و تنگی و ناراحتی را تجربه خواهد کرد حتی اگر مالک تمام دنیا باشد و در نهایت به عذابی دردناک در آخرت خواهد رسید . به خداوند پناه می بریم .
همانگونه که خداوند عزوجل می فرماید : ((و هیچ چیز مانع پذیرفته شدن انفاقهای آنان نشد جز اینکه به خدا و پیامبرش کفر ورزیدند، و جز با [حال] کسالت نماز به جا نمیآورند، و جز با کراهت انفاق نمیکنند. اموال و فرزندانشان تو را به شگفت نیاورد. جز این نیست که خدا میخواهد در زندگی دنیا به وسیله اینها عذابشان کند و جانشان در حال کفر بیرون رود.)) (17) و می فرمایند : ((پس اگر برای شما از جانب من رهنمودی رسد، هر کس از هدایتم پیروی کند نه گمراه میشود و نه تیرهبختو هر کس از یاد من دل بگرداند، در حقیقت، زندگی تنگ [و سختی] خواهد داشت، و روز رستاخیز او را نابینا محشور میکنیم.».)) (18) و می فرمایند : ((و قطعاً غیر از آن عذاب بزرگتر، از عذاب این دنیا [نیز] به آنان میچشانیم، امید که آنها [به خدا] بازگردند.)) (19) و می فرمایند : ((قطعاً نیکان به بهشت اندرند. و بیشک، بدکاران در دوزخند.))(20)
برخی از مفسرین می گویند : این آیه گویای احوال نیکان و بدان در دنیا و آخرت است ، شخص مومن در دنیا و قبر و آخرت در نعمت است ، اگر چه در دنیا به مصیبت هایی از قبیل فقر و بیماری و غیره دچار شود و بدکار در دنیا و قبر و آخرتش ، معذب خواهد بود و اگرچه تمام نعمت های دنیا را دارا باشد و علت این امر در حقیقت همان اطمئنان و انشراح و آرامش قلبی و آسوده خاطری است که مومن دارد و بدکار بخاطر بیماری قلب و نادانی و شک و روی گردانی از الله همیشه در عذاب و ناراحتی و غم و اندوه به سر می برد اما هوی و هوس و شهوات این درک را از او گرفته است که بتواند احساس کند .
برادران مسلمان ، بیدار شوید و هدف از خلقتتان را بدانید ، بدانید که بخاطر عبادت و اطاعت از خداوند آفریده شده اید ، بر این هدف استوار بمانید تا زمانی که به ملاقات پروردگار نائل آیید و سعادت جاودان را یافته و از عذاب دردناک رهایی یابید . خداوندمتعال می فرماید : ((در حقیقت، کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداست»؛ سپس ایستادگی کردند، فرشتگان بر آنان فرود میآیند [و میگویند:] «هان، بیم مدارید و غمین مباشید، و به بهشتی که وعده یافته بودید شاد باشید. در زندگی دنیا و در آخرت دوستانتان ماییم، و هر چه دلهایتان بخواهد در [بهشت] برای شماست، و هر چه خواستار باشید در آنجا خواهید داشت؛روزیِ آمادهای از سوی آمرزنده مهربان است.»)) (21) و می فرمایند : ((محققاً کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداست» سپس ایستادگی کردند، بیمی بر آنان نیست و غمگین نخواهند شدایشان اهل بهشتند که به پاداش آنچه انجام میدادند جاودانه در آن میمانند.)) (22)
[1] سورة الذاریات الآیة 55.
[2] سورة العصر کاملة.
[3] سورة الإسراء الآیة 9.
[4] سورة ص الآیة 29.
[5] سورة الأنعام الآیة 155.
[6] سورة النور الآیة 55.
[7] سورة محمد الآیة 7
[8] سورة الحج الآیتان 40-41.
[9] سورة النحل الآیة 44.
[10] سورة النحل الآیة 89.
[11] سورة النحل الآیة 64.
[12] سورة الأحزاب الآیة 21.
[13] سورة النور الآیة 63.
[14] سورة الأنفال الآیة 24.
[15] سورة النحل الآیة 97.
[16] سورة المنافقون الآیة 8.
[17] سورة التوبة الآیة 54-55.
[18] سورة طه الآیتان 123-124
[19] سورة السجدة الآیة 21.
[20] سورة الإنفطار الآیتان 13-14
[21] سورة فصلت الآیات 30-32
[22] سورة الأحقاف الآیتان 13-14
http://www.binbaz.org.sa/node/8273
منبع: نوار اسلام