توجه محدثین به فهم و درک سنت و احادیث موضوع: سنت و بدعت تاریخ انتشار: 2016-06-19 | بازدید: 1111

توجه محدثین به فهم و درک سنت و احادیث

محدثین به درک احادیث توجه فراوانی کرده‌ اند، آنها، آن طور که برخی از افراد بد بین ادعا می ‌کنند، تنها راویان خبر نبودند که بدون فهم و درک آن را روایت کنند، گروه پیشگام از امامان حدیث و کسانی که با جمع‌ آوری و غربال کردن احادیث، آنها را از الفاظ غریب و نا معلوم پاک می کردند، فقیه  وآشنا به درایت ومعنای متن بودند؛ مانند مالک و احمد و سفیان ثوری و ابن عیینه وبخاری ومسلم وسایر مؤلفین کتب سته وغیر آنها.

احمد بن حسن ترمذی می ‌گوید: «از ابو عبدالله یعنی احمد بن حنبل، شنیدم که می‌ گفت: آنانی که حدیث را حفظ می ‌کنند و معنی آن را می‌ دانند نزد من محبوب‌ تر از آنهایی هستند که تنها حدیث را بدون درک و فهم حفظ می‌ کنند».

حاکم در تاریخش از عبد العزیز پسر یحیی روایت می ‌کند: «سفیان بن عیینه به ما گفت:«ای اهل حدیث معانی حدیث را درک کنید. من به مدت سی سال معانی حدیث را یاد گرفتم»^[1].

در باب‌های صحیح بخاری و روش او در تعین عناوین حدیث و تکرار الفاظ حدیث یا قرار دادن بخش‌ های یک حدیث در جاهای مختلف، به خوبی، علم و درایت آن امام بزرگوار را در معانی و فهم احادیث احساس می‌ کنید. ایشان در مسائل اختلافی نظریه ‌پرداز است، بعضی مواقع هنگامی که در مسئله‌ ای، ترجیح یکی بر دیگری برایش واضح نشده باشد، آن را به صورت قطعی بیان نمی ‌کند. تا جایی که گفته شده فقه امام بخاری در موضوعات ابواب او نهفته است.

این ویژگی تنها مخصوص بخاری نیست بلکه مسلم و اصحاب سنن مخصوصاً ترمذی در سنن خویش با هوشیاری تمام و فهم و شناخت، به نظریات فقهی توجه نشان داده است.

بله در دوران‌های متأخر مردانی پیدا شدند -هر چند کم بودند- که تنها همّ و غم آنها روایت حدیث بدون فهم و درک آن بود، سر و کله این ها بعد از جمع حدیث و تدوین آن پیدا شد، شاید همان گروهی باشند که ابن فرج (ابن الجوزی) در کتاب «صید الخاطر» آنها را به حاملان حدیث نام می ‌برد وآنها را به حاملان کتاب واسفار توصیف می‌ کند که هیچ از آن نمی ‌فهمند^[2].

برگرفته از کتاب "پاسداری راستین از سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم" تألیف: ابو محمد، محمد بن محمد ابوشهبه