
بسم الله الرحمن الرحیم
وجود قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم در مسجد ایشان، با وجود نهی از قرار دادن قبور در مساجد!!
شاید این سؤال برای بسیاری از ما پیش آمده باشد که رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: "الله یهود را لعنت کند؛ قبور پیامبرانشان را مسجد قرار دادند"[1] اما قبر ایشان صلی الله علیه وسلم در مدینه داخل مسجد قرار دارد؟
علما چه در گذشته و چه در دوران ما درباره ی این قضیه سخن گفته اند و به کسانی که با استدلال به وجود قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم در مسجد ایشان، مسجد قرار دادن قبرها یا قرار دادن قبور در مساجد را جایز دانسته اند، پاسخ داده اند. اینجا به ذکر فتاوای برخی از علمای محقق در این مورد خواهیم پرداخت که به بیان شبهه ای که در سؤال آمده می پردازد.
شیخ عبدالعزیز بن باز رحمه الله می گوید:
"اینجا شبهه ای هست که قبر پرستان به آن متوسل می شوند و آن وجود قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم در مسجد ایشان است. پاسخ چنین است که صحابه رضی الله عنهم ایشان را در مسجدشان به خاک نسپردند بلکه در خانه ی عائشه رضی الله عنها دفن کردند. اما هنگامی که ولید بن عبدالملک در پایان قرن اول هجری مسجد النبی صلی الله علیه وسلم را توسعه داد، حجره ی عائشه رضی الله عنها را وارد مسجد کرد که کارش اشتباه بود و علما این کارش را انکار کردند، اما وی اعتقاد داشت این کار برای توسعه ی مسجد اشکالی ندارد.
بنابراین جایز نیست که انسان مسلمان از این قضیه برای ساختن مساجد بر قبور یا دفن اموات در مساجد استدلال کند، زیرا این مخالف با احادیث صحیح است و همچنین از وسائل شرک توسط اصحاب قبور است"[2].
از شیخ محمد بن صالح العثیمین رحمه الله درباره ی حکم نماز در مسجدی که قبر در آن قرار دارد پرسیده شد. ایشان گفتند:
«نماز در مسجدی که قبر در آن قرار گرفته دو حالت دارد:
اول اینکه قبر پیش از بنای مسجد در آنجا وجود داشت، یعنی بر روی قبر مسجد بنا کرده اند. در این حالت واجب است که این مسجد ترک شود و در آن نماز خوانده نشود و کسی که آن را ساخته باید ویرانش کند و اگر چنین نکرد بر ولی امر مسلمان واجب است که آن را ویران کند.
نوع دوم این است که مسجد پیش از قبر وجود داشته باشد، یعنی پس از بنای مسجد، میت را در آن دفن کرده باشند. در این حالت واجب است که قبر نبش شده و میت را از آن بیرون آورند و در قبرستان به همراه دیگر مردم دفن کنند.
اما در مورد خود مسجد، نماز خواندن در این مسجد جایز است ولی به شرط آنکه قبر در برابر نمازگزاران نباشد، زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم از نماز خواندن به سوی قبور نهی کرده اند.
اما قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم که مسجد نبوی آن را در بر گرفته... واضح است که مسجد النبی صلی الله علیه وسلم پیش از وفات ایشان ساخته شده، بنابراین مسجد النبی بر روی قبر بنا نشده است. همینطور مشخص است که رسول الله صلی الله علیه وسلم در مسجد دفن نشده است، بلکه در خانه ی خود که جدا از مسجد بود به خاک سپرده شدند. در دوران ولید بن عبدالملک، یعنی در سال ۸۸ هجری، ایشان به عمر بن عبدالعزیز که امیر مدینه بود نامه نوشت تا مسجد نبوی را ویران کرده و سپس خانه های همسران رسول الله صلی الله علیه وسلم را به آن اضافه کند. عمر بن عبدالعزیز سران و بزرگان مردم را جمع کرد و نامه ی ولید بن عبدالملک را برایشان خواند. اما این کار برایشان سخت و ناراحت کننده بود و گفتند: ترک آن بر همین حالت برای عبرت گرفتن بهتر است. نقل است که سعید بن مسیب، وارد کردن حجرهی عائشه رضی الله عنها - که قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم در آن قرار داشت - به مسجد را انکار نمود و گویا می ترسید که قبر به عنوان مسجد قرار داده شود. بنابراین عمر بن عبدالعزیز بن ولید بن عبدالملک نامه نوشت، اما ولید کسی به نزد وی فرستاد و امر نمود تا دستورش انجام گیرد و عمر بن عبدالعزیز نیز راهی جز اجرای دستور نداشت. بنابراین می بینی که قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم را داخل مسجد قرار نداده اند و همینطور بر قبر ایشان مسجد ساخته نشده، در نتیجه کسی نمی تواند از این حادثه برای دفن مردگان در مساجد یا بنای مساجد بر قبور دلیل بیاورد، و از رسول الله صلی الله علیه وسلم ثابت است که فرمودند: "لعنت الله بر یهود و نصاری که قبرهای پیامبرانشان را مسجد قرار دادند"[3] ایشان این را درحالی گفتند که در بستر وفات بودند و امت خود را نسبت به کاری که آنان کردند هشدار می داد. هنگامی که ام سلمه رضی الله عنها درباره ی کلیسایی که در حبشه دیده بود و تصاویری که در آن بود سخن گفت، فرمودند: "آن ها اگر فردی صالح یا بنده ای نیکوکار در میان شان از دنیا می رفت، بر قبرش مسجدی می ساختند. آنان بدترین خَلق نزد الله هستند"[4].
همچنین از ابن مسعود رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: "از بدترین مردم کسانی هستند که قیامت فرا می رسد درحالی که زنده اند و کسانی که قبرها را مسجد قرار می دهند"[5] این روایت را امام احمد با سند جید - خوب - روایت کرده است. پس مؤمن راضی نمی شود که راه یهودیان و نصرانیان را در پی گیرد و از بدترین مخلوقات باشد»[6].
برگرفته از: https://islamqa.info
[1] "لَعَنَ اللَّهُ الْیَهُودَ وَالنَّصَارَی اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ" روایت بخاری و مسلم.
[2] مجموع فتاوی الشیخ بن باز:5/388-389
[3] "لَعَنَ اللَّهُ الْیَهُودَ وَالنَّصَارَی اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ" روایت بخاری و مسلم.
[4]"أولئک إذا کان فیهم الرجل الصالح فمات بنوا علی قبره مسجدا وصوروا فیه تلک الصور فأولئک شرار الخلق عند الله یوم القیامة" یعنی: آنان اگر فرد صالحی در میانشان وفات می کرد بر قبرش مسجد می ساختند و آن تصاویر را در آن می کشیدند پس آنان، روز قیامت، نزد الله بدترین خَلق هستند. روایت بخاری و مسلم.
[5]"إن مِن شرار الناس مَن تدرکهم الساعة وهم أحیاء ، والذین یتخذون من القبور مساجد" روایت احمد، ابن حبان، طبرانی، ابویعلی، قسمت اول حدیث را بخاری به صورت معلق با لفظ جزم روایت کرده است. بان تیمیه در "اقتضاء الصراط المستقیم" ص/330 گفته است: احمد آن را با سند جید روایت کرده است. احمد شاکر در "مسند" گفته است: سند آن جید است. و آلبانی در "تحذیر الساجد" گفته است صحیح است.
[6] "مجموع فتاوی شیخ ابن عثیمین":12/292
منبع: islamtape