صحابی جلیل: سمره بن جندب رضی الله عنه موضوع: علماء و بزرگان اسلام تاریخ انتشار: 2017-03-05 | بازدید: 1155

صحابی جلیل: سمره بن جندب رضی الله عنه

اسم کامل این صحابی جلیل سمره بن جندب بن هلال بن حریج بن مره بن حزن بن عمرو بود. کنیه ی ایشان ابا سلیمان است. مادرش بعد از وفات پدر سمره با شخصی به نام مری بن شیبان بن ثعلبه که انصاری بود؛ ازدواج کرد. سمره تا زمان نوجوانی اش در خانه ناپدری اش و مادرش زندگی می کرد. وی عصر جاهلیت را ندیده بود. و در حالی که کودک بود رسول الله صلی الله علیه و سلم را دیده بود.

از جمله مواقف سمره با رسول الله صلی الله علیه و سلم:

روایت شده که (نوجوانی نزد رسول الله صلی الله علیه و سلم آمد و از ایشان برای رفتن به جهاد همراه با جیش اجازه می گرفت؛ رسول الله صلی الله علیه و سلم به وی اجاه داد. بعد از آن سمره هم که نوجوانی بیش نبود؛ آمد و از رسول الله صلی الله علیه و سلم اجازه شرکت در جهاد را خواست؛ رسول الله صلی الله علیه و سلم به وی اجازه ندادند. سمره گفت: به آن نوجوان اجازه دادید و به من نمی دهید؟ در حالی که اگر من با او کشتی بگیرم بر او پیروز خواهم شد. پس رسول الله صلی الله علیه و سلم اجازه داد تا آن دو با هم کشتی بگیرند. وقتی سمره با نوجوان کشتی گرفت؛ بر او غلبه کرد و پیروز شد؛ در نتیجه رسول الله صلی الله علیه و سلم به وی اجازه شرکت در جنگ را دادند)[1]. که این دلیل بر حریص بودن دو نوجوان برای شرکت در جهاد در راه الله تعالی بوده است.

مهم ترین ویژگی های شخصیتی سمره بن جندب رضی الله عنه:

سمره بن جندب رضی الله عنه به شجاعت و اخلاق کریم مشهور بود. و از مهم تریم ویژگی های شخصیتی وی سختگیری بر خوارج بود. روایت شده که وقتی سمره رضی الله عنه بیمار شدند؛ بسیار سردش می شد؛ تا جایی که در چهار طرفش آتش روشن کردند. اما باز هم سمره می گفت: فایده ای ندارد. با آن سردی که در دلم است چه کار کنم. ایشان از همین بیماری وفات کردند. و این موقفی است که شایسته است امروز از آن درس بیاموزیم و از الله سبحانه و تعالی بترسیم و برای روز حساب خود را آماده کنیم.

برخی از احادیثی که سمره رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت کرده:

در صحیح بخاری از سمره بن جندب روایت شده که: (زنی به سبب وضع حمل، درگذشت. رسول الله صلی الله علیه و سلم در برابر جنازه چنان ایستاد که مقابل کمر میت قرار گرفت و بر او نماز جنازه خواند)[2].

و نیز روایت کرده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: (دیشب، دو نفر نزد من آمدند و مرا با خود به شهری بردند که یک خشت آن از طلا و خشت دیگرش از نقره ساخته شده بود. در آنجا مردانی به استقبال ما آمدند که نیمی از بدنشان، زیباترین شکلی داشت که تاکنون دیده ‌اید و نیم دیگر بدنشان، زشت‌ ترین شکلی داشت که تاکنون دیده ‌اید. آن دو نفر به آنان گفتند: بروید و خود را در این رودخانه بیندازید. آنان نیز خود را در آن انداختند. سپس به سوی ما بازگشتند در حالی که آن زشتی ‌شان، برطرف شده و به زیباترین شکل، تبدیل شده بود. آن دو نفر به من گفتند: این، بهشت عدن است. و این، جایگاه توست. اما کسانی که نیمی از بدنشان، زیبا و نیمی دیگر زشت بود، افرادی هستند که دارای اعمال نیک و بد، بودند و پروردگار از آنان گذشت نمود)[3].

و نیز روایت کرده: (رسول الله صلی الله علیه و سلم بعد از نماز، رو به طرف مردم می کرد و می ‌پرسید: آیا دیشب، کسی از شما خوابی دیده است؟ اگر کسی خوابی دیده بود، بیان می کرد. و رسول الله صلی الله علیه و سلم آنطور که الله تعالی می‌ خواست، آن را تعبیر می ‌کرد. روزی، رسول الله صلی الله علیه و سلم حسب عادت پرسید: آیا دیشب، کسی از شما خوابی دیده است؟ گفتیم: خیر، ما خوابی ندیده ‌ایم. ایشان فرمود: ولی من دیشب، خواب دیدم که دو نفر نزد من آمدند، دستم را گرفتند و مرا به طرف سرزمین مقدس بردند. در آنجا، یک شخص نشسته و شخص دیگری ایستاده و قلابی در دست داشت. شخص ایستاده، قلاب را در یک طرف دهان شخص نشسته، فرو می‌ برد و تا پشت سر او می‌ کشید و بعد، آن را در طرف دیگر دهانش قرار می ‌داد و تا پشت سر او می‌ کشید. در این فاصله، طرف اول دهانش درست می ‌شد. و مرد ایستاده دوباره همان کارش را تکرار می ‌کرد. پرسیدم: این چیست؟ گفتند: برویم جلوتر. به راهمان ادامه دادیم تا اینکه به شخصی رسیدیم که به پشت، خوابیده است و شخص دیگری کنارش ایستاده و تخته سنگی را که در دست دارد، بر سرش ‌می کوبد. و آن سنگ می‌غلتد و دور می ‌افتد. و تا وقتی که آن شخص سنگ را می ‌آورد، سرشکسته، دوباره به حالت اول بر می گردد و آن شخص، مجددا آن سر را با سنگ می کوبد و این عمل همچنان تکرار می ‌شود. پرسیدم: این کیست؟ گفتند: جلوتر برویم. به راه خود ادامه دادیم تا اینکه کنار خندقی که مانند تنور بود، رسیدیم. دهانه آن، تنگ وداخلش بسیار وسیع بود. و در زیر آن، آتشی افروخته شده بود. عده‌ ای از زنان و مردان لخت و برهنه در آن خندق، بودند. هنگامی که آتش زبانه می‌ کشید، آنها بالا می‌ آمدند بطوری که نزدیک بود از دهانه خندق، بیرون بیایند. وهنگامی که آتش فروکش می ‌کرد،داخل خندق فرو می‌ رفتند. پرسیدم: این چیست؟ گفتند: به راهت ادامه بده. سپس، به راه افتادیم تا اینکه به نهری از خون رسیدیم و شخصی را دیدیم که در وسط نهر، ایستاده وشخصی دیگر، کنار نهر ایستاده است. و مقداری سنگ، پیش رویش قرار دارد. مردی که وسط نهر بود، به راه می‌ افتاد و می‌ خواست بیرون بیاید. اما شخصی که بیرون نهر بود، سنگی در دهانش می‌ کوبید و او را به وسط نهر بر می گرداند. واین کار همچنان تکرار می ‌شد. پرسیدم: این چست؟ گفتند: به راهت ادامه بده. به راه خویش ادامه دادیم تا اینکه به باغی بسیار سر سبز و شاداب رسیدیم که در آن، درخت بسیار بزرگی وجود داشت. و در زیر آن، یک پیرمرد و چند کودک نشسته بودند. ونزدیک آن درخت، مردی، آتش روشن می‌ کرد. آن دو نفر، مرا بالای درخت، به ساختمانی بردند که هرگز ساختمانی به زیبایی آن، ندیده بودم. عده‌ای پیرمرد، جوان، زن و کودک در آن ساختمان زندگی می‌ کردند. سپس، مرا از آن ساختمان، بیرون آوردند و به ساختمانی دیگر بردند که از ساختمان اول، بسیار بهتر و زیباتر بود. در این ساختمان هم، تعدادی پیرمرد وجوان زندگی می ‌کردند. گفتم: تمام شب، صحنه‌های مختلفی را به من نشان دادید. هم اکنون آن صحنه‌ها رابرایم توضیح دهید. آن دو نفر، گفتند: بله، شخصی که دهان او پاره می ‌شد، دروغگویی بود که مردم دروغ‌های او را گوش کرده به دیگران می ‌رساندند به طوری که دروغهایش به گوشه وکنار دنیا می ‌رسید. و این مجازات دروغگو، تا روز قیامت است. و کسی که سر او با سنگ کوبیده می شد، کسی بود که الله تعالی او را علم و معارف قرآن داده بود، اما او بدان، عمل نمی کرد. شب‌ها می ‌خوابید و روزها را به غفلت می‌ گذراند و به احکام الهی عمل نمی ‌کرد. او تا قیامت، در همین عذاب، گرفتار خواهد بود. کسانی را که برهنه در تنور دیدی، زنا کاران بودند. شخصی را که در نهر خون دیدی، ربا خوار بود. و مرد کهنسالی را که با چند بچه زیر درخت دیدی، ابراهیم علیه السلام بود که بچه‌های مردم، اطراف او جمع شده بودند. و آن که آتش را می ‌افروخت، مالک؛ نگهبان دوزخ؛ بود. اولین خانه‌ ای که داخل آن شدی، خانه و ساختمان عموم مؤمنان بود. و اما این ساختمان بسیار زیبا برای شهداء ساخته شده است. من جبرئیل هستم و این میکائیل است. اکنون سرت را بلند کن. رسول الله صلی الله علیه و سلم می ‌فرماید: وقتی سرم را بلند کردم، بالای سرم چیزی مانند ابر دیدم. آن دو، به من گفتند: این، منزل و مکان تو است. گفتم: اجازه بدهید تا وارد منزلم شوم. گفتند: هنوزعمر تو باقی است و کامل نشده است. وقتی عمر (مبارک) به پایان رسد، وارد آن خواهی شد)[4].

وفات سمره بن جندب رضی الله عنه:

این صحابی بزرگوار از جمله حافظان حدیث رسول الله صلی الله علیه و سلم بود که در خلافت معاویه رضی الله عنه در سال 58؛ و برخی گفته اند سال 59 و برخی گفته اند در سال 60 هجری دار فانی را وداع گفت.

منبع: www.islamstory.com

مترجم: ام محمد