رکن پنجم: ایمان به روز قیامت موضوع: ایمان تاریخ انتشار: 2017-04-06 | بازدید: 907

رکن پنجم: ایمان به روز قیامت

همه می دانیم که عقیده ی اسلامی بر شش رکن تأسیس شده که عبارتند از: ایمان به الله تعالی، ایمان به فرشتگان، ایمان به کتاب های آسمانی، ایمان به پیامبران، ایمان به روز آخرت، ایمان به قضا و قدر و خیر و شر.

و این شش رکن همان اصول عقیده ی اسلامی صحیح را تشکیل می دهند که کتاب الله تعالی یعنی قرآن و پیامبر اسلام یعنی رسول الله صلی الله علیه و سلم برای دعوت به آن فرستاده شده اند.

همانطور که گفتیم پنجمین رکن ایمان؛ ایمان به روز قیامت است که در این مقاله به صورت مفصل به آن خواهیم پرداخت.

ایمان به روز قیامت یعنی:

ایمان می‌آوریم به روز قیامت، و آن روزی است که بعد از آن، روزِ دیگری نیست؛ وقتی مردم زنده شده و از قبرهای خود برمی خیزند تا زندگیِ ابدی را شروع کنند، و راه ایشان به بهشت یا دوزخ خواهد بود.

ایمان می ‌آوریم به برانگیخته شدن، یعنی زنده کردنِ مردگان توسط الله متعال؛ در حالی ‌که اسرافیل در شیپور می ‌دمد: (و در صور دمیده می‏ شود؛ پس همه ی کسانی که در آسمان‌ها و زمین هستند می ‏میرند، مگر کسانی که الله بخواهد؛ سپس بار دیگر در صور دمیده می‏ شود؛ ناگهان همگی به پا می‏ خیزند و در انتظار [حساب و جزا] هستند)[1].

در این وقت، مردم از قبرهایشان برمی خیزند؛ در حالی‌ که پا برهنه‌ و لخت هستند و ختنه نشده ‌اند: (همان‌ گونه که آفرینش را آغاز کردیم، آن را باز می ‏گردانیم؛ این وعده‏ ای است بر ما، و قطعاً آن را انجام خواهیم داد)[2].

ایمان می ‌آوریم به نامه ی اعمال و کردار که به دست راست، یا از پشت به دست چپ داده می ‌شود: (پس کسی که نامه ی  اعمالش به دست راستش داده شود* به زودی حساب آسانی برای او می ‌شود* و خوشحال به اهل و خانواده ‌اش باز می ‌گردد* و اما کسی که نامه ی اعمالش به پشتِ سرش داده شود* به زودی فریاد می ‌زند: ای وای بر من که هلاک شدم!* و در شعله‌های سوزان آتش می ‌سوزد)[3].

(و اعمال هر انسانی را بر گردنش آویخته‏ ایم؛ و روز قیامت، کتابی برای او بیرون می ‏آوریم که آن را در برابر خود گشوده می‏ بیند [این همان نامه اعمال اوست، و به او می‏ گوییم:] کتابت را بخوان؛ کافی است که امروز، خود حسابگرِ خویشتن باشی)[4].

ایمان می ‌آوریم به ترازویی که در روز قیامت برای حساب و جزا و کیفر و پاداش گذاشته می ‌شود و به هیچ ‌کس ظلم نمی ‌شود: (پس هر کس به اندازه ی ذره‌ ای کار خیر انجام دهد، آن را می ‌بیند* و هر کس به اندازه ی ذره‌ای کار بد کرده باشد، آن را می‌ بیند)[5].

(و کسانی که وزنه ی اعمالشان سنگین است، همان رستگارانند* و آنان که وزنه اعمالشان سبک باشد، کسانی هستند که سرمایه ی وجود خود را از دست داده، در جهنم جاودانه خواهند ماند* شعله‏ های سوزان آتش همچون شمشیر به صورت‌ هایشان نواخته می‏ شود؛ و در دوزخ چهره‏ ای عبوس دارند)[6].

(هر کس کار نیکی انجام دهد، ده ‌برابرِ آن پاداش دارد؛ و هر کس کار بدی انجام دهد، جز به مانند آن، کیفر نخواهد دید و ستمی بر آنها نخواهد شد)[7].

و ایمان می ‌آوریم به شفاعت بزرگی که مختص رسول الله صلی الله علیه و سلم است؛ زمانی که بندگان الله تعالی [در قیامت] دچار اندوه و سختی تحمل ‌ناپذیری می ‌شوند وی با اجازه ی الله تعالی نزد حضرتش شفاعت می‌ کند تا پروردگار میان بندگانش داوری نماید؛ چرا که بندگان الله عزوجل ابتدا نزد آدم، سپس نزد نوح، سپس نزد ابراهیم، سپس نزد موسی، سپس نزد عیسی علیهم السلام رفته تا اینکه سرانجام به رسول الله صلی الله علیه و سلم می ‌رسند [تا برایشان شفاعت کند].

و ایمان می ‌آوریم به شفاعتی که مردم را از جهنم بیرون می ‌آورد، و آن شفاعت، برای رسول الله صلی الله علیه و سلم و پیامبران دیگر و مؤمنان و فرشته‌هاست. الله متعال، گروهی از مؤمنان را از جهنم بیرون می ‌آورد، بدون شفاعت کسی و فقط به خاطرِ فضل و رحمت خودش.

و ایمان می‌ آوریم به حوض رسول الله صلی الله علیه و سلم و اینکه آب آن سفیدتر از شیر و شیرین ‌تر از عسل است، و بوی آن بهتر از بوی خوشِ مشک می ‌باشد. طول و عرض آن به مسافت رفتن یک ماه است. ظرف‌ های آن مانند ستارگان آسمان، زیاد و زیبا هستند و مؤمنانِ امت محمدی بر آن وارد می ‌شوند، و هر کس که از آن حوض بنوشد، بعد از آن هرگز تشنه نخواهد شد.

و ایمان می‌ آوریم به صراط، و آن پلی است که بالای جهنم قرار دارد؛ سرعت عبور مردم از روی این پل، به قدر و اندازه ی اعمال آنهاست: اولین آنها مانند برق عبور می ‌کند، سپس به سرعتِ باد، سپس به سرعتِ عبور پرنده ‌ای، آنگاه به سرعت دویدن مردان.

رسول الله صلی الله علیه و سلم بر پل ایستاده و می ‌فرماید: (بارالهی، سلامت گردان، سلامت گردان)؛ تا اینکه اعمال [بندگان] کم می‌ گردد، و کسانی می ‌آیند که از پل به شکل سینه‌ خیز عبور کنند. در دو طرف پل، قلاب‌هایی آویزان است و مأمورند که کسی را که به آنان امر شود، بگیرند؛ برخی از آنان مجروح می ‌شوند و سپس نجات می ‌یابند، و [برخی دیگر] به آتش جهنم می ‌افتند.

ایمان می ‌آوریم به تمامی آنچه در قرآن و سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم از اخبار و سختی و هراسِ آن روز آمده است. الله تعالی ما را از آن نجات دهد.

ایمان می ‌آوریم به شفاعت رسول الله صلی الله علیه و سلم نسبت به اهل بهشت تا اینکه به آن داخل شوند، و آنهم [شفاعتی است که] مخصوص رسول الله صلی الله علیه و سلم می ‌باشد.

ایمان می ‌آوریم به بهشت و دوزخ و اینکه بهشت «دارالنَّعیم» است که الله متعال آن را برای مؤمنانِ پرهیزگار مهیا کرده و در آن نعمت‌ هایی است که هرگز چشم مانند آن را ندیده، گوش مانند آن را نشنیده، و ذهنِ بشر مانندش را تصور نکرده است: (هیچ کس نمی‏ داند چه پاداش‌های مهمی، که مایه ی روشنی چشم‌هاست، برای آنها نهفته شده؛ این پاداش کارهایی است که انجام می ‏دادند)[8].

اما جهنم «دارالعَذاب» است که الله متعال آن را برای کافران ستمگر مهیا ساخته، و در آن عذابی هولناک و شدید است که هرگز در تصور هیچ بشری نگنجیده است: (ما برای ستمگران آتشی آماده کردیم که سرا پرده ‏اش آنان را از هر سو احاطه کرده است، و اگر تقاضای آب کنند، آبی برای آنان می ­آورند که همچون فلز گداخته صورت‌ها را بریان می ‏کند؛ وَه که چه بد نوشیدنی و چه بد جایگاهی است!)[9].

و آن دو ـ بهشت و دوزخ‌ ـ اکنون وجود دارد و هیچ‌ گاه فانی نشده و از بین نخواهد رفت. الله متعال می ‌فرماید: (و هرکس به الله ایمان آورده و اعمال صالح انجام دهد [و این راه را تداوم بخشد، الله متعال] او را در باغ ‌هایی از بهشت وارد می ‌سازد که از زیرِ [درختانش] نهرها جاری است؛ جاودانه در آن می ‌مانند، و الله متعال روزیِ نیکویی برای او قرار داده است)[10].

(الله متعال کافران را لعن کرده [و از رحمت خود دور داشته] و برای آنان آتش سوزاننده ‏ای آماده نموده است* در حالی که همواره در آن تا ابد می ‏مانند، و دوست و یاوری نخواهند یافت* در آن روز، که صورت‌های آنان در آتش [دوزخ] دگرگون خواهد شد، [از کار خویش پشیمان می ‏شوند و] می‏ گویند: ای کاش الله و پیامبر را اطاعت کرده بودیم!)[11].

و شهادت می ‌دهیم کسانی که قرآن و سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم آنان را معرفی کرده ‌اند، به بهشت می‌ روند؛ چه کسانی که رسول الله صلی الله علیه و سلم با نام آنها را مشخص کرده، چه کسانی که به وسیله ی صفت و نشانه‌ ای، معیّن و مشخص شده‌ اند؛ مانند: ابوبکر، عمر، عثمان و علی رضی الله عنهم که رسول الله صلی الله علیه و سلم از ایشان نام برده است؛ چه آنانی که به سبب صفت و اعمالشان به بهشت وارد می ‌شوند؛ مانند: هر مؤمن یا هر شخص پرهیزگار.

 و شهادت می‌ دهیم کسانی که قرآن و سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم آنها را [به عنوانِ بدکار]معرفی کرده ‌اند، به دوزخ می ‌روند؛ چه با نام، و چه با وصف آنها. از جمله کسانی که از ایشان نام برده شده‌، ابولهب و عَمْرو بن لحی خزاعی هستند، و از کسانی که توصیفشان آمده، هر کافر و مشرکی که شرک اکبر دارد، و نیز همه ی منافقان.

ایمان می ‌آوریم به سختی قبر و پرسش از متوفی در قبرش از معبود، دین و پیامبر او؛ پس: (خداوند متعال کسانی را که ایمان آوردند، به خاطر گفتار و اعتقاد ثابتشان، استوار می ‏دارد؛ هم در این جهان و هم در سرای دیگر)[12].

انسان مؤمن در اینجا [در هنگامه ی پرسش بعد از مرگ] می ‌گوید: «معبود من الله، دین من اسلام، و پیامبر من محمد صلی الله علیه و سلم است»؛ اما انسان کافر و منافق می ‌گوید: «نمی ‌دانم؛ شنیدم مردم چیزی می ‌گویند؛ من هم همان را گفتم».

و ایمان می‌ آوریم به نعمت و آسایش قبر برای مؤمنان؛ چنان ‌که الله متعال می ‌فرماید: (همانان که فرشتگان [مرگ] روحشان را می ‏گیرند در حالی که پاک و پاکیزه ‏اند؛ به آنها می ‏گویند: سلام بر شما؛ وارد بهشت شوید به خاطر اعمالی که انجام می ‏دادید)[13].

ایمان می ‌آوریم به عذاب قبر برای ظالمان کافر؛ چنان‌ که می ‌فرماید: (و اگر ببینی هنگامی که [این] ظالمان در سختی‌ های مرگ فرو رفته ‏اند، و فرشتگان دست‌ها را گشوده، به آنان می‏ گویند: جان خود را خارج سازید. امروز در برابر دروغ‌ هایی که به الله بستید و نسبت به آیات او تکبر ورزیدید، مجازاتِ خوار کننده‏ ای خواهید دید)[14].

احادیث فراوانی در این موردروایت شده و برای مؤمن روشن و آشکار است؛ پس بر هر انسان مؤمن واجب است که به آنچه در قرآن و سنّت رسول الله صلی الله علیه و سلم از امور غیبی وارد شده است ایمان بیاورد، و آنچه را که در دنیا مشاهده می‌ کند، با آن [قیاس و]جدال و مقابله نکند و آن را مورد تکذیب قرار ندهد؛ زیرا بین دنیا و آخرت فرق بسیار است. واللّه المُسَتعان.

منبع: برگرفته از کتاب: عقیده ی اهل سنت و جماعت، تألیف: شیخ محمد بن صالح العثیمین رحمه الله، با اندکی تصرف.