حکم اجازه‌ی والدین برای جهاد
موضوع: جهاد و هجرت
تاریخ انتشار: 2013-07-15 | بازدید: 999
در مورد جهاد در راه الله توضیح دهید با در نظر داشتن این که من، برادر بزرگ هستم و پدرم فوت کرده ، و مادرم زنده است، و زن و بچه هم دارم. از مادرم خواستم با شرکتم در جهاد موافقت کند؛ اما او مخالفت کرد. آیا من می‌توانم جهاد بروم؟
الحمدلله،
جهاد از برترین اعمال است و نیز نیکی به والدین از افضل اعمال به شمار می‌رود. لذا زمانی‌که شخصی می‌خواهد به جهاد شرعی برود باید از آنها کسب اجازه کند، اگر به او اجازه دادند که خوب، و الا نباید به جهاد برود، بلکه باید در کنار آنها بماند؛ چرا که در کنار آنها یا یکی شان ماندن، خود یکی از انواع جهاد است.
اصل در این‌باره حدیثی از ابن مسعود رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ است که می‌گوید: از رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ سؤال کردم: کدام عمل، نزد الله پسندیده‌تر است؟ فرمود:[ الصَّلَاةُ عَلَی وَقْتِهَا] «نمازی که در وقت خودش، خوانده شود». عرض کردم: بعد از آن؟ فرمود:[ ثُمَّ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ]«نیکی‌به پدر و مادر». عرض کردم: بعد از آن؟ فرمود:[ ثُمَّ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ] «جهاد در راه الله ». ابن مسعودرَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ می‌گوید: رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَهمین سه مطلب را به من گفت. اگر بیشتر می‌پرسیدم، ایشان نیز، جواب بیشتری می‌داد. متفق علیه بخاری (527) و مسلم (85) .
عبدالله ابن عمرو رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُما می‌گوید: مردی نزد رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ آمد از ایشان اجازه خواست تا به جهاد برود. رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود:[ أَحَیٌّ وَالِدَاکَ ] آیا پدر و مادرت، زنده‌اند؟ گفت: بلی، رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود:[ فَفِیهِمَا فَجَاهِدْ ] جهاد تو، خدمت به آن‌هاست. بخاری 3004 ، 5972 . مسلم 2549.
در روایتی دیگر آمده: مردی آمد و گفت: یا رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ من آمده‌ام و قصد جهاد در رکاب تو را دارم و در حالی آمده‌ام که والدینم می‌گریستند، رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود:[ فَارْجِعْ إِلَیْهِمَا فَأَضْحِکْهُمَا کَمَا أَبْکَیْتَهُمَا ] پیش آنها برگرد و آنها را بخندان‌همان گونه که گریاندی. ابوداود(2528)
از ابو سعید خدری رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ روایت است: «که مردی از یمن به حضور رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ رسید، رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ گفت؟[ هَلْ لَکَ أَحَدٌ بِالْیَمَنِ ] آیا کسی را در یمن داری؟ گفت: والدینم، فرمود:[ أَذِنَا لَکَ] آیا به تو اجازه دادند؟ گفت: خیر، فرمود:[ ارْجِعْ إِلَیْهِمَا فَاسْتَأْذِنْهُمَا فَإِنْ أَذِنَا لَکَ فَجَاهِدْ وَإِلَّا فَبِرَّهُمَا] پیش آنها بازگرد از آنها اجازه بگیر اگر به تو اجازه دادند، جهاد کن در غیر این صورت به آنها نیکی‌کن». ابو داود (2530)
از معاویه بن جاهمة سلمی روایت است که: جاهمة رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ به نزد رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ آمد و گفت: ای رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّم َقصد جهاد دارم و آمده‌ام تا با شما مشورت کنم رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود: [ هَلْ لَکَ مِنْ أُمٍّ؟] آیا مادر داری؟گفت: آری، فرمود:[ الْزَمْهَا؛ فَإِنَّ الْجَنَّةَ عِنْدَ رِجْلَیهَا] پیش او بمان که بهشت نزد قدمهای اوست. نسائی(3106)
همه این دلایل و آن چه که در این معنا آمده برای کسی است که جهاد بر او فرض عین نشده باشد، اما اگر بر او فرض عین شد ترک آن گناه است. چون‌هیچ اطاعتی از مخلوق در معصیت خالق پذیرفته نیست و زمانی جهاد فرض عین می‌گردد که فرد در بین دو صف مبارزه قرار گیرد و یا بسیج عمومی اعلام شود.
و بالله التوفیق، و صلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم
فتاوای انجمن دایمی مباحث علمی و افتا (12/15/18)
منبع: کتاب فتاوي علماء البلد الحرام
