حج اکبر و حج اصغر
در مورد حج اکبر میتوان گفت که کلمه "حج" یعنی "قصد کردن"، زیرا کسی که حج میکند در واقع قصد زیارت خانه کعبه را دارد که در زمان مخصوص، مراسم و عبادات مخصوصی را انجام میدهد، و "اکبر" یعنی "بزگتر"، پس حج اکبر یعنی "حج بزرگتر"، و در قرآن و حدیث ذکر شده است و خداوند متعال میفرماید: " وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَی النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الْأَکْبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَرِیءٌ مِنَ الْمُشْرِکِینَ وَرَسُولُهُ فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَإِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیْرُ مُعْجِزِی اللَّهِ وَبَشِّرِ الَّذِینَ کَفَرُوا بِعَذَابٍ أَلِیمٍ [" (التوبة : 3)، یعنی: "و اعلانی است از جانب الله و رسول او برای مردم در روز حج اکبر که خدا از مشرکان بیزار است و رسول او نیز، پس اگر توبه کردید آن برای شما بهتر است و اگر روی بگردانید پس بدانید که شما درمانده کننده خداوند نیستید، وکافران را از عذاب دردناک خبر ده"، و پیامبر صلی الله علیه و سلم در هنگام حج و روز قربان فرمودند: "هذا یوم الحج الأکبر"، یعنی: "این روز حج اکبر است" (صحیح بخاری).
ولی این به آن معنی نیست که حج معمولی وجود داشته باشد یا حج اکبر، زیرا حج همان حج است ولی بعضی از علماء گفته اند که مراد از حج اکبر همان فریضه حج میباشد، و مراد از حج اصغر عمرة می باشد، و بعضی دیگر نظرشان بر اینست که منظور از حج اکبر روز قربان (اولین روز عید قربان) میباشد و مراد از حج اصغر روز عرفة میباشد، و بعضی دیگر گفته اند که حج اکبر روز عرفه میباشد(مانند احناف و شافعی)، ولی جمهور أهل علم و إمام مالک و طبری و غیره نظرشان بر اینست که حج اکبر همان روز نحر (روز قربان) میباشد، از آنجاییکه در صحیح بخاری از ابو هریره رضی الله عنه نقل شده است که پیامبر صلی الله علیه و سلم در هنگام حج و روز قربان فرمودند: "هذا یوم الحج الأکبر"، یعنی: "این روز حج اکبر است".
و در هنگام حج که روز نحر (قربان) را حج اکبر گفته اند به این دلیل هست که اکثر اعمال حج در آن روز صورت میگیرد مانند قربانی، طواف، سعی، حلق، رمی جمرات و غیره.
پس بطور خلاصه، چه منظور از حج اکبر روز عرفه، قربان، و یا غیره باشد، و چه روز جمعه واقع شود و یا دیگر ایام هفته، آن حج بر حجی دیگر مزیتی ندارد، و حج همان حج است، ولی توصیف آن به «اکبر» به این دلیل است که مردم همه در این روز، گرد هم میآیند چراکه معظم افعال حج در آن انجام میشود، یا بدان سبب که عمره «حج اصغر» نامیده شده، این مناسک، «حج اکبر» نامیده میشود.
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
سایت نوار اسلام
IslamTape.Com
منبع: سايت نوار اسلام