آیا ابلیس جزو ملائکه می باشد؟
الحمدلله،
ابلیس جزو ملائکه نمی باشد زیرا او از آتش آفریده شده و ملائکه از نور خلق شده اند. طبیعت و ماهیت ابلیس و ملائکه با هم فرق دارد. ملائکه را خداوند اینگونه وصف می کند:*لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُونَ* تحریم 6.
«در آنچه خداوند به آنها دستور می دهد نافرمانی نمی کنند و آنچه را که به آن مأمورند انجام می دهند.» و باز در موردشان می فرماید:*وَمَنْ عِندَهُ لَا یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَلَا یَسْتَحْسِرُونَ*یُسَبِّحُونَ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ لَا یَفْتُرُونَ* انبیاء 19-20
«آنانی که در نزد پروردگارند سرکشی نمی کنند و از عبادتش خسته نمی شوند و بدون سستی او را شب و روز تسبیح می گویند.» اما شیطان بر عکس آن است اولاً او متکبر و سرکش است، چنانکه الله تعالی می فرماید:*إِلاَّ إِبْلِیسَ أَبَی وَاسْتَکْبَرَ وَکَانَ مِنَ الْکَافِرِینَ* بقره 34.
«جز ابلیس که تکبر کرد و سرکشی نمود و از زمره کافران گشت.» اما هنگامی که خداوند ملائکه را مورد خطاب خود قرار داد که برای آدم سجده کنند ابلیس در بین آنها بود و در عبادت با آنها همراهی می کرد گر چه قلبش پناه بر خدا به وسیله کفر و استکبار پوشیده شده بود. چون خطاب پروردگار به همه آنها بود لذا استثناء کردن او از ملائکه صحیح می باشد چنانکه می فرماید:*فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ* «جز ابلیس همگی سجده کردند.» و حال آنکه بدون شک جزو آنها نبود؛ چنانکه می فرماید:*فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ کَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ* کهف 50.
«همگی جز ابلیس سجده کردند و او از جن بود . از دستور پروردگارش سرپیچی کرد.» و الله اعلم.
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین
برگرفته از: مجموع الفتاوی و رسائل شیخ عثیمین رحمه الله
منبع: سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت (IslamPP.Com)