سنت در مورد تشکیل صفوف و نحوه ی دست بستن و استفاده از سواک چگونه است؟ موضوع: سنت و بدعت تاریخ انتشار: 2013-07-26 | بازدید: 1058

درمنطقه ما افرادی آمده اند وادعای  پایبندی به قرآن وسنت را دارند وبه ما میگویند که در تشکیل دان صفها پاهای نفر سمت راستی باید به سمت چپی بچسبد (فاصله بین نمازگزاران یک صف نباشد)

2- آنها میگویند که باید دستها را بالا تر ی سینه گرفت ولی ما که شافعی هستیم چنین چیزی را ندیدم ونه شنیده ایم

3- و قطعه چوبی را در دست دارند که به آن سواک می گویند مگر در این قرون هم با چوب دهان را تمیز میکنند اگر حدیثی در باره این سوالات بنده است جواب دهید تا ما هم قبول کنیم

الحمدلله،

هر سه موردی که در سوال آمده جزو سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم بوده است:

1- اگر نمازگزاران پهلوی هم و در صف قرار گرفتند، لازم است که همه، پاهای خویش را به هم بچسپانند و نباید بین پاهای آنها فاصله ای ولو اندک باشد.

دلیل آن حدیث صحیح زیر است:

از انس رضی الله عنه روایت است که گفت: أُقِیمَتِ الصَّلاة، فأَقبَل عَلینَا رسُولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم بِوَجْهِهِ فقَال: «أَقِیمُوا صُفُوفَکُمْ وتَراصُّوا، فَإنِّی أَراکُمْ مِنْ وَرَاءِ ظَهْرِی » رواهُ البُخَاریُّ بِلَفْظِه، ومُسْلِمٌ بمعْنَاه. وفی رِوَایةٍ للبُخَارِی: وکَانَ أَحدُنَا یَلْزَقُ مَنکِبَهُ بِمنْکِبِ صاحِبِهِ وقَدَمِه بِقَدمِهِ » .

یعنی: نماز اقامه شد (پس از اقامت نماز) و رسول الله صلی الله علیه وسلم بطرف ما روی آورده و فرمود: صفهای خود را برابر نموده و بهم پیوسته بایستید، زیرا من شما را از پشت سرم می بینم.

و در روایتی از بخاری آمده که: و یکی از ما شانه ی خود را به شانه ی رفیقش و پایش را به پای رفیقش می چسباند.

بر مبنای این حدیث صحیح در می یابیم که هرگاه پیامبر صلی الله علیه وسلم با اصحابش نماز جماعت می خواندند، اصحاب ایشان مامور به چسپاندن پاهای خود به یکدیگر بودند و این مذهب تمامی علما از جمله شافعی رحمه الله است که متاسفانه برخی از مردم به دلیل جهل نسبت به این سنت، نه تنها آنرا رعایت نمی کنند بلکه با آن مبارزه کرده و آنرا امر جدیدی می بینند در حالیکه غافلند این امر جزو سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم و اصحابش رضی الله عنهم بوده است.

 برای معلومات بیشتر و دلایل زیادتر در اثبات این سنت به فتوای (4823) مراجعه کنید.

2- اما در مورد بستن دستها، سه مذهب مختلف وجود دارد، حنفی ها می گویند که باید دستها را زیر ناف بست، شافعی ها می گویند باید بالای ناف ولی زیر سینه بست، ولی حنابله گویند باید بالای ناف و بر روی سینه بسته شود. در این میان حدیثی که احناف به آن استناد می کنند مردود است، آنها به حدیث ضعیف زیر استناد می کنند:

«أَنَّ مِنْ السُّنَّة وَضْع الأَکُفّ عَلَی الأَکُفّ فِی الصَّلاة تَحْت السُّرَّة» علما بر ضعف آن اتفاق کرده اند. (معنی حدیث: سنت آنست که کف دست راست را بر روی کف دست چپ زیر ناف بست) أخرجه أبوداود(1/120)، والدارقطنی (107)، وعنه البیهقی(2/31)، وأحمد(1/110).

برای آگاه شدن از علت ضعف این حدیث به فتوای (4879) مراجعه کنید.

 ولی شافعیه و حنابله به حدیث صحیح زیر استناد می کنند:

ابن خزیمه از وائل بن حجر رضی الله عنه روایت می کند که گفت: « صلیت مع رسول الله صلی الله علیه وسلم ووضع یده الیمنی علی یده الیسری علی صدره» ابن خزیمة (479)

یعنی: با پیامبر صلی الله علیه وسلم نماز خواندم درحالیکه ایشان کف دست راست خویش را بر روی کف دست چپ گذاشته و بر روی سینه ی خود قرار داده بود.( شیخ محمد ناصرالدین البانی محدث مشهور قرن معاصر این حدیث را در "تحقیق صحیح ابن خزیمة" صحیح دانسته اند)

حال با استناد به همین حدیث، شافعیه می گویند دستها بالای ناف و زیر سینه بسته شود در حالیکه این برداشت از حدیث صحیح نیست، زیرا بصورت واضح در حدیث اشاره شده که دستها باید بر روی سینه بسته شوند.

3- اما استفاده از سواک، در حقیقت تبعیت از سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم است.

سواک ‌کردن  در همه‌ی  اوقات  مستحب  است‌،  لیکن  در  پنج  وقت بیشتر مستحب است‌: 

1-‌بوقت  وضو 

٢-بوقت  نماز 

٣-‌بوقت  خواندن  قرآن 

٤-‌بوقت  بیدار شدن  از  خواب 

٥-‌بوقتی‌که  دهان  بو  می‌گیرد. 

مستحب  بودن  مسواک  کردن  برای  روزه‌دار  و  غیر  او  در  اول  و  آخر  روز  یکسان  است‌،  زیرا  عامر بن  ربیعه‌ رضی الله عنه گفته  است‌:  (رأیت رسول الله صلی الله علیه وسلم ما لا أحصی، یتسوک وهو صائم) [بکرات  بیشمار  پیامبر صلی الله علیه و سلم   را  دیده‌ام ‌که  در  حال  روزه‌ داری‌،  سواک  می‌کرد]‌.  احمد  و  ابوداود  و  ترمذی  آنرا  روایت  کرده‌اند.  سنت  است  که  بعد  از  سواک  زدن‌،  سواک  را  بشویند  تا  پاکیزه  بماند.  زیرا  عایشه  رضی  الله  عنها گفته  است‌:  ‌(کان النبی صلی الله علیه وسلم یستاک فیعطینی السواک، لاغسله فأبدأ به فأستاک ثم أغسله وأدفعه إلیه)  [‌پیامبر صلی الله علیه و سلم   سواک  می‌زد  آنگاه  سواک  را  به  من  می‌داد که  آنرا  بشویم‌،  من  اول  خود  با  آن  سواک  می‌کردم‌،  سپس  آن  را  می‌شستم  و  به  سوی  او  برمی‌گرداندم‌]‌‌.  ابوداود  و  بیهقی  آنرا روایت  کرده‌اند. 

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com