اگر در اثر تصادف دست یا یکی از اعضای بدن آسیب دید، آیا از نظر شرعی گرفتن دیه از بیمه جایز است؟
الحمدلله،
بیمه کردن خود و اعضای خانواده جایز نیست، زیرا این نوع قراردادها بر پایه ی قمار و ربا هستند، بنابراین کسی نمی تواند خودش را تحت یکی از بیمه های درمانی یا اجتماعی یا آتش سوزی و غیره درآورد.
در مورد علت تحریم بیمه به فتوای (5762) مراجعه کنید.
اما اگر بعنوان مثال کسی کارمند شرکتی باشد و مدیران شرکت وی را به زور بیمه کنند و از حقوق ماهیانه اش کسر نمایند، در این حالت استفاده از بیمه توسط آن کارمند و خانواده ی او جایز است و گناه آن متوجه کسی است که حکم به اجبار بیمه کرده است. ولی احدی جز خانواده ی تحت سرپرستی کارمند نباید از آن بیمه استفاده کند.
همچنین کسی که تصادف کند و بر اثر آن فوت نماید یا جراحت و آسیبی ببیند، در اینصورت شخصی که در تصادف آسیب دیده یا خانواده اش مستحق دیه هستند و بایستی کسی که مقصر و عامل تصادف است و موجب کشتن و یا آسیب رساندن شده است دیه را بپردازد، اما او نمی تواند از بیمه ی اتومبیل برای پرداخت دیه استفاده کند زیرا همانطور که گفتیم بیمه حرام است و جایز نیست خود یا اتومبیل خود را را بیمه نمود.
اما شخص آسیب دیده و یا خانواده ی متوفی می توانند دیه خود را بدون توجه به منبع آن دریافت کنند، هر چند که منبع آن دیه از بیمه باشد، زیرا دیه حق آنهاست، و اگر فرد مقصر از طریق بیمه دیه ی شخص مجروح یا متوفی را بدهد او خودش گناهکار است و بار گناه آن بیمه متوجه کسی است که از آن استفاده کرده است ولی شخص آسیب دیده یا خانواده اش گناهی ندارند هر چند که دیه ی آنها از بیمه تامین شده باشد.
بنابراین خانواده متوفی یا شخص صدمه دیده می تواند دیه ی خود را – حتی اگر از بیمه تامین شده باشد- از فرد مقصر بستاند.
اما فرد مقصر نباید از بیمه برای پرداخت دیه استفاده کند وگرنه گناهکار خواهد بود.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
منبع: سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت (IslamPP.Com)