
آیا فرشته های آسمان هم مانند انسان های زمین قبله دارند یا خیر؟
الحمدلله،
اگر منظور این باشد که فرشتگان قبله ای شبیه به قبله مسلمانان (یعنی کعبه) داشته باشند که رو به سوی آن نماز بخوانند، باید گفت که بر ما مشخص نیست که آیا فرشتگان نماز می خوانند یا خیر؟
ولی در شریعت وارد شده که آنها مکانی شبیه به کعبه در آسمانها دارند که به دور آن طواف می کنند، که به آن مکان «بیت المعمور» گویند که در آسمان هفتم است.
در آسمان هفتم فرشتگان کعبهای دارند که در آنجا مراسم حج خود را بجا میآورند. این کعبه بیت المعمور نام دارد و در سورهی « طور» خداوند بدان سوگند یاد کرده و میفرماید:
« وَالْبَیْتِ الْمَعْمُورِ» طور: 4
امام ابن کثیر در تفسیر این آیه میگوید: «...ثُمَّ رُفِعَ لِی الْبَیْتُ الْمَعْمُورُ فَقُلْتُ یَا جِبْرِیلُ مَا هَذَا قَالَ هَذَا الْبَیْتُ الْمَعْمُورُ یَدْخُلُهُ کُلَّ یَوْمٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ إِذَا خَرَجُوا مِنْهُ لَمْ یَعُودُوا فِیهِ آخِرُ مَا عَلَیْهِمْ» «سپس بیت المعمور را به من نشان دادند گفتم: ای جبریل این چیست؟ گفت: این بیت المعمور است. هر روز هفتاد هزار ملائکه داخل آن می شوند و هنگامی که از آن خارج می شوند دیگر برای بار دیگر در آن باز نمیگردند». بخاری (3207) ، ومسلم (164).
یعنی این فرشتگان در بیتالمعمور عبادت میکنند و مانند اهل زمین که کعبهی خود را طواف میکنند؛ بیتالمعمور کعبهی ساکنان آسمان هفتم است. از این رو رسولخدا صلی الله علیه وسلم ابراهیم خلیل علیه السلام را آنجا دید که به دیوار آن کعبه تکیه زده و نشسته بود. زیرا او بنیانگذار کعبهی زمین است، و پاداش از نوع و جنس عمل است».
امام ابن کثیر در بارهی نقطهی وقوع بیت المعمور میفرماید: « بیت المعمور در مقابل و به موازات کعبه قرار دارد، و اگر بیفتد روی کعبهی مکه می افتد، و یادآور شده که در هر آسمانی خانهای وجود دارد که ساکنان آسمان در آن عبادت میکنند، و خانهای که در آسمان دنیا است (بیت العزّة) نام دارد.
روایت ابن کثیر مبنی بر اینکه بیت المعمور در موازات کعبه قرار دارد، در واقع از حضرت علی رضی الله عنه روایت شده است. ابن جریر از طریق خالد بن عرعره نقل کرده و میگوید: شخصی از حضرت علی رضی الله عنه سؤال کرد: آیا بیت المعمور چیست؟ حضرت در جواب فرمود: « بیت فی السّماء یقال له الضراح بحیال الکعبة من فوقها، حرمته فی السّماء کحرمة هذا فی الأرض یصلّی فیه کلّ یوم سبعون الف ملک و لا یعودون الیه أبداً ». ابن حجر: فتح الباری: 2/308.
یعنی: خانهای است که در آسمان هفتم در موازات خانهی کعبه قرار دارد و – بیت معمور در آسمان چنان مورد احترام است که خانهی کعبه در زمین مورد احترام است. هر روز هفتاد هزار فرشته آن را زیارت میکند، و تا پایان عمر فرشتگانی که یک بار وارد آن شدند دیگر نوبت زیارت به آنها نمی رسد.
شیخ ناصر الدین البانی جز عرعره سائر رجال این سند را ثقه دانسته است، و در رابطه با عرعره میگوید: او مستور الحال است.... و آلبانی یادآور شده که روایت صحیح مرسل شاهد این روایت است و میفرماید: قتاده میگوید: برای ما نقل شده که روزی رسول خدا صلی الله علیه وسلم از اصحاب پرسید: « آیا میدانید بیت المعمور چیست؟ صحابه عرض کردند: خدا و رسولش بهتر میدانند. فرمود: بیت المعمور مسجدی در آسمان است که کعبه زیر آن قرار دارد، بگونهای که اگر بیفتد روی کعبه میافتد... ».
سپس محقّق (البانی) گفت: « خلاصهی سخن اینکه جملهی «حیال الکعبه» با توجه به کثرت طُرُق حدیث ثابت است و صحت آن از لحاظ اصول علم حدیث مورد تایید است».
مراجعه کنید به: "سلسلة الأحادیث الصحیحة" شماره 477.
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
منبع: سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت (IslamPP.Com)