کدام یک از این دو شخصیت افضل است؟(اویس قرنی یا سعید ابن مسیب (رضی الله عنهما))
الحمدلله،
نخست باید توجه داشته باشیم که این دو شخصیت یعنی اویس قرنی و سعید ابن مسیب رضی الله عنهما جزو طبقه «تابعین» می باشند.
و تابعی کسی است که صحابی را ملاقات کرده باشد و به پیامبر صلی الله علیه وسلم ایمان آورده و بر ایمان نیز وفات کرده است، پس تابعی کسی است که پیامبر صلی الله علیه وسلم را ملاقات نکرده و در زمان حیات ایشان متولد نشده است.
و سعید ابن مسیب و اویس قرنی هر دو جزو کبار تابعین هستند، و بزرگان تابعی کسانی هستند که بیشتر روایتشان از صحابی است، مثل: سعید بن مسیب، وعروة بن زبیر، وعلقمة بن قیس و ابوسلمة بن عبدالرحمن، عبیدالله بن عتبة و سلمان بن یسار..
اما در مورد فضیلت اویس قرنی و سعید بن مسیب رحمهما الله باید گفت که بدون شک هر دوی آنها جزو سلف صالح امت هستند و از فضل و کرم بزرگی برخوردار هستند، اما علما در تعین افضل تابعین اقوال گوناگونی دارند، و قول مشهور آنست که افضل آنها سعید بن مسیب است. و ابوعبدالله محمد بن خفیف شیرازی گفته:
اهل مدینه می گویند: سعید ابن مسیب.
اهل کوفه می گویند: اویس قرنی.
و اهل بصره می گویند: حسن بصری افضل تابعین است.
و ابوبکر بن ابی داود گفته: سیده ی تابعیات «حفصة بنت سیرین» و «عمرة بنت عبدالرحمن» هستند که مادر آنها أم درداء صغری (که اسم او هجیمة یا جهیمة زن أبی درداء صحابی) است. (مراجعه کنید به کتاب: تیسیر مصطلح الحدیث؛ دکتر محمود الطحان، ص 180).
پس در مورد اینکه چه کسی بهترین تابعی است اختلاف است. گفته می شود: سعید بن مسیب افضل تابعین است، و گفته شده اویس قرنی است و گفته شده: حسن بصری.
اما صحیحتر آن است که وی اویس قرنی میباشد، زیرا مسلم در صحیح خود از عمر بن خطاب رضی الله عنه روایت میکند که ایشان فرمودند: «إِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُ إِنَّ خَیْرَ التَّابِعِینَ رَجُلٌ یُقَالُ لَهُ أُوَیْسٌ وَلَهُ وَالِدَةٌ وَکَانَ بِهِ بَیَاضٌ فَمُرُوهُ فَلْیَسْتَغْفِرْ لَکُمْ».[مسلم: 5646]
یعنی: شنیدم که رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم میفرمود: بهترین تابعین مردی است که به او اویس میگویند و او مادری دارد و قبلا دچار برص بود پس از او بخواهید تا برایتان از خداوند آمرزش بخواهد.
برخی دیگر از علما گفتهاند که عالمترین تابعین سعید بن مسیب است و زاهدترین و عابدترین آنان اویس است. امام ذهبی در مورد اویس قرنی گوید: «او شخصی زاهد و جزو سید تابعین در زمان خود بوده است و از اولیاءالله متقین و جزو "عباده المخلصین" است»." سیر أعلام النبلاء " (4/19).
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
منبع: سايت جامع فتاواي اهل سنت و جماعت IslamPP.Com