آیا با دمیدن سور اسرافیل خود اسرافیل و بقیه ملائکه هم می میرند؟ موضوع: ملائکه تاریخ انتشار: 2013-08-01 | بازدید: 2198

سور اول اسرافیل علیه السلام وقتی که زده میشود تمام مخلوقات ازبین میرود. آیا خود اسرافیل علیه السلام هم ازبین میرود؟ اگراز بین میرود دوباره چطور زنده می شود با دلیل واضیح سازید؟

الحمدلله،

علمای اسلام در این مورد اختلاف نظر دارند:

1-  اکثر اهل علم می گویند: تمام ملائکه و از جمله اسرافیل نیز می میرد و ملک الموت مامور مرگ وی می شود و بعد الله متعال ملک الموت را نیز می میراند، و سپس همه را زنده می کند.

دلیل خود را حدیث طولانی "صور" بیان کرده اند که در قسمتی از آن حدیث چنین آمده: «..ثم یجیء ملک الموت إلی الجبار ، فیقول : یا رب ، قد مات حملة العرش ، فیقول الله وهو أعلم : من بقی ؟ ، فیقول : بقیت أنت یا رب ، الحی الذی لا تموت ، وبقی جبریل ومیکائیل ، وبقیت أنا ، فیقول الله : فلیمت جبریل ومیکائیل ، فیموتان ، وینطق الله العرش فیقول : یا رب ، تمیت جبریل ومیکائیل ؟ فیقول الله له : اسکت ، فإنی کتبت الموت علی من تحت عرشی ، ثم یجیء ملک الموت إلی الجبار فیقول : یا رب ، مات جبریل ومیکائیل ، فیقول الله وهو أعلم : فمن بقی ؟ فیقول : بقیت أنت الحی الذی لا تموت ، وبقیت أنا ، فیقول الله : أنت خلق من خلقی ، خلقتک لما قد تری ، مت ... ثم قال : أنا الجبار ، ثم ینادی : لمن الملک الیوم ؟ ثم یرد علی نفسه : لله الواحد القهار ..».

یعنی: «سپس ملک الموت نزد خداوند آمده و می گوید: ای پروردگارا، ملائکه حاملان عرش نیز مردند، الله متعال باوجود آنکه بهتر می داند می فرماید: چه کسی باقی مانده؟ ملک الموت می گوید: تو ای پروردگارا، کسی که زنده است و هیچگاه نمی میرد، و جبرئیل و میکائیل و من نیز زنده مانده ایم، الله می فرماید: جبرئیل و میکائیل نیز خواهند مرد، عرش با الله سخن می گوید: ای پروردگارا! جبرئیل و میکائیل نیز خواهند مرد؟ الله به وی (عرش) می فرماید: ساکت باش! چرا که من مرگ را برای هرآنکه زیر عرش باشد فرض کرده ام، سپس ملک الموت نزد الله برمی گردد و می گوید: ای پروردگارا! جبرئیل و میکائیل نیز مردند، الله متعال با وجود آنکه خودش بهتر می داند می فرماید: پس چه کسی باقی مانده؟ ملک الموت می گوید: شما زنده مانده اید که هیچگاه نخواهی مرد، و من نیز مانده ام! الله می فرماید: تو یکی از مخلوقات منی، پس بمیر.. سپس الله می فرماید: منم جبار! سپس ندا می دهد: « لِّمَنِ الْمُلْکُ الْیَوْمَ » (امروز فرمانروایی‌ از آنِ‌ کیست‌؟) سپس خودش جواب می دهد: « لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ» «از آن ‌خداوند یگانه‌ قهار است».

حدیث فوق در منابع زیر وارد شده است:

ابن أبی الدنیا در "الأهوال" (54) وابن أبی حاتم در "تفسیرش" (9/2928-2931) وأبو یعلی –"إتحاف المهرة" (8/56) – و طبری در "تفسیرش" (21/331) و بیهقی در "البعث والنشور" (رقم 593) و سیوطی در "الدر المنثور" (7/256).

اما این حدیث ضعیف است و لذا محل اعتبار نیست. ضعیف الترغیب والترهیب (2224).

 امام بخاری می گوید: حدیث صور صحیح نیست. "تهذیب التهذیب" (9/524).

2- بعضی می گویند اسرافیل و ملائکه حمل عرش نمی میرند.

3- بعضی می گویند: هیچکدام از ملائکه نمی میرند.

و دلیل خود را حدیثی از شیخین ذکر کرده اند که از ابن عباس رضی الله عنه روایت کرده اند: «أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم کَانَ یَقُولُ: «أَعُوذُ بِعِزَّتِکَ، الَّذِی لا إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، الَّذِی لا یَمُوتُ، وَالْجِنُّ وَالإِنْسُ یَمُوتُونَ». (7383) ومسلم (2717).

یعنی: پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرمود: «أَعُوذُ بِعِزَّتِکَ، الَّذِی لا إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، الَّذِی لا یَمُوتُ، وَالْجِنُّ وَالإِنْسُ یَمُوتُونَ». یعنی پروردگارا! به عزت ات که هیچ  معبودی بجز تو وجود ندارد، پناه می برم. همان ذاتی که هرگز نمی‏میرد ولی جن و انسانها می‏میرند».

سپس با استناد به این حدیث می گویند: مفهوم حدیث چنین می رساند که هرآنچه غیر جن و انسان باشد، نمی میرند، و ملائکه نیز نه جن هستند و نه انسان پس آنها نمی میرند.

حافظ ابن حجر در "فتح الباری" (13/370) این استدلال بخاطر وجود آیه « کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ » نمی پذیرد.

حقیقت آنست که جز الله متعال کسی این موضوع را نمی داند، و هیچ دلیل صریحی از کتاب و سنت جز آیه (کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ : همه چیز جز ذات (پاک) او فانی می‏شود. قصص 88) وارد نشده است، که بعضی از مفسرین این آیه را نیز تاویل می کنند.

امام ابن حزم رحمه الله می فرماید: «هیچ نص و اجماعی درباره مرگ ملائکه وارد نشده است، و اگر چنین نصی وجود می داشت آنرا بیان می کردیم». "الفصل فی الملل والأهواء والنحل" (4/21).

بنابراین اینکه آیا ملائکه می میرند یا خیر؟ و اگر می میرند، آیا تمام ملائکه می میرند؟ آیا ملائکه حمل عرش و اسرافیل و ملک الموت نیز می میرند و .. تمام اینها بخاطر نبود دلایل صریح محل اختلاف بین علما شده و هریک اجتهادی کرده  است و ما نیز می گوئیم: خدا بهتر می داند.

سوالی از هیئت دائمی افتاء درباره عاقبت دو فرشته موکل که اعمال انسان را ثبت می کنند پرسیده شد، که آیا آنها نیز می میرند؟

چنین جواب دادند: «احوال و اوضاع ملائکه جزو امورات غیبی است، و جز از طریق کتاب و سنت نمی توان چیزی درباره آنها شناخت، و هیچ نصی درباره مرگ فرشته ثبت کننده حسنات و سیئات با مردن انسان وارد نشده است، و همچنین هیچ نصی درباره ماندن و بقای آنها و یا عاقبتشان (پس از مرگ انسان) وارد نشده است، و این مسئله به خدا مربوط است و او می داند؛ و آنچه که از آن سوال شد از ما درخواست نشده است، و جزو اعمال نیست، پس سوال کردن در این باره پرسیدن از چیزی است که سودی ندارد، بنابراین سوال کننده را نصیحت می کنیم وارد مسائلی که به دردش نمی خورد نشود، و بهتر است از چیزی سوال کند که به نفع خودش و سایر مسلمین در امر دین و دنیایشان باشد». "فتاوی اللجنة الدائمة" (2/185-186).

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com