علامه بکر بن عبدالله ابوزید رحمه الله

 

نام و نسب:

 

ایشان بکر بن عبدالله ابوزید، فرزند محمد بن عبدالله بن بکر بن عثمان است که نسبش به بنی‌زید اعلی می‌رسد که از قبیلهٔ بنی زید قضاعی هستند. ایشان به سال ۱۳۶۵ هجری در نجد دیده به جهان گشود.

 

زندگی علمی:

 

تا سال دوم ابتدایی در مکتب‌خانه درس خواند، سپس به سال ۱۳۷۵ به ریاض منتقل شد و تحصیلات ابتدایی را در آنجا ادامه داد. سپس وارد معهد علمی شد و پس از آن به دانشکدهٔ شریعت پیوست و در سال ۸۷-۸۸ هجری از دانشکدهٔ شریعت ریاض با رتبهٔ نخست فارغ التحصیل شد.

 

ایشان در سال ۱۳۸۴ به مدینهٔ منوره منتقل شد و به عنوان مسئول کتابخانهٔ عمومی دانشگاه مدینه مشغول به کار شد.

 

شیخ بکر در کنار تحصیل آکادمیک از حلقات علمی دیگر علما در ریاض و مکه و مدینه نیز بهره می‌برد. در مکه در محضر شیخ قاضی صالح بن مطلق بیست پنج مقام از مقامات حریری، و در فقه، کتاب بیوع زاد المستقنع حجاوی را خواند.

 

و در مکه در موسم حج سال ۱۳۸۵ هجری، بر شیخ خود، شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز، کتاب حج را از منتقی، نوشتهٔ مجد ابن تیمیه خواند.

همچنین در مسجد الحرام از شیخ سلیمان بن عبدالرحمن بن حمدان، اجازه‌ای مکتوب مبنی بر روایت همهٔ کتب سنت دریافت نمود.

 

سپس در مدینه فتح الباری و بلوغ المرام و تعدادی از رسائل در فقه و توحید و حدیث را نزد شیخ بن باز در خانهٔ ایشان آموخت. ایشان دو سال ملازمت شیخ بن باز را نمود.

 

همینطور به مدت ده سال ملازم و هم‌نشین شیخ محمد امین شنقیطی بود و کتب بسیاری را در تفسیر و علم نسب و دیگر علوم نزد ایشان خواند، تا آنکه علامه شنقیطی ـ رحمه الله ـ در سال ۱۳۹۳ هجری دیده از جهان فرو بست.

 

شیخ بکر در سال ۱۴۰۰ هجری از معهد عالی قضاء مدرک فوق لیسانس را دریافت کرد و سپس در سال ۱۴۰۳ هجری درجهٔ دکتری را به دست آورد.

 

فعالیت‌های عملی:

 

ایشان از سال ۸۸ هجری پس از فارغ التحصیلی از دانشکدهٔ شریعت به دستور پادشاه به عنوان قاضی در مدینهٔ منوره منصوب شد و تا سال ۱۴۰۰ در این مسئولیت ماند.

در سال ۱۳۹۰ هجری به عنوان مدرس در مسجد نبوی شریف تعیین شد و تا سال ۱۴۰۰ هجری در مسجد نبوی تدریس نمود.

 

به سال ۱۳۹۱ هجری به دستور پادشاه به امامت و خطابت مسجد نبوی شریف تعیین شد و تا سال ۱۳۹۶ هجری در این منصب باقی ماند.

در سال ۱۴۰۰ هجری قمری به عنوان وکیل عام وزارت دادگستری تعیین گردد و سپس در سال ۱۴۱۲ به عضویت کمیسیون فتوا و هیات کبار علما در آمد.

 

شیخ بکر ابوزید در سال ۱۴۰۵ هجری به دستور پادشاهی به عنوان نمایندهٔ عربستان در مجمع بین المللی فقه اسلامی، وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی تعیین و به ریاست آن برگزیده شد.

 

تالیفات:

 

علامه بکر بن ابوزید رحمه الله در زمینه‌های مختلفی از جمله حدیث و فقه و لغت و معلومات عمومی دارای تالیفاتی هستند که بسیاری از آن به زیور طبع آراسته گردیده از جمله:

 

در فقه:

۱- فقه القضایا المعاصرة: (فقه النوازل) ثلاثة مجلدات فیها خمس عشرة قضیة فقهیة مستجدة فی خمس عشرة رسالة:

۲- التقنین والإلزام.

۳- المواضعة فی الاصطلاح.

۴- أجهزة الإنعاش وعلامة الوفاة.

۵- طفل الأنابیب.

۶- خطاب الضمان البنکی.

۷- الحساب الفلکی.

۸- البوصلة.

۹- التأمین.

۱۰-  التشریح وزراعة الأعضاء.

۱۱- تغریب الألقاب العلمیة.

۱۲- طاقه الائتمان.

۱۳- بطاقة التخفیض.

۱۴- الیوبیل.

۱۵- المثامنة فی العقار.

۱۶- التمثیل.

۱۷- ( التقریب لعلوم ابن القیم) یک جلد.

۱۸- ( الحدود والتعزیرات) یک جلد.

۱۹- ( الجنایة علی النفس وما دونها) یک جلد.

۲۰- ( اختیارات ابن تیمیة) للبرهان ابن القیم، تحقیق.

۲۱- (حکم الانتماء إلی الفرق والأحزاب والجماعات الإسلامیة) یک جلد.

۲۲- (معجم المناهی اللفظیة) یک جلد.

۲۳- لا جدید فی أحکام الصلاة.

۲۴- تصنیف الناس بین الظن والیقین.

۲۵- التعالم.

۲۶- حلیة طالب العلم.

۲۷- آداب طالب الحدیث من الجامع للخطیب.

۲۸- الرقابة علی التراث.

۲۹- تسمیة المولود.

۳۰- أدب الهاتف.

۳۱- الفرق بین حد الثوب والأزرة.

۳۲-  أذکار طرفی النهار.

۳۳- ( المدخل المفصل إلی مذهب الإمام أحمد بن حنبل) دو جلد.

۳۴- ( البلغة فی فقه الإمام أحمد بن حنبل)  اثر فخر ابن تیمیة، یک جلد، تحقیق.

۳۵- (فتوی السائل عن مهمات المسائل).

در حدیث و علوم آن:

۳۶- (التأصیل لأصول التخریج وقواعد الجرح والتعدیل). سه جلد.

۳۷- معرفة النسخ والصحف الحدیثة.

۳۸- التحدیث بما لا یصح فیه حدیث.

۳۹- ( الجد الحثیث فی معرفة ما لیس بحدیث)  اثر غزی، تحقیق. ۳۹-۴۳- ( الأجزاء الحدیثیة) یک جلد، شامل پنج رساله:

۴۰- (مرویات دعاء ختم القرآن الکریم) جزء.

۴۱- (نصوص الحوالة) جزء.

۴۲- (زیارة النساء للقبور) جزء.

۴۳- (مسح الوجه بالیدین بعد رفعهما بالدعاء) جزء.

۴۴- (ضعف حدیث العجن) جزء.

در موضوعات عمومی:

۴۵- ۴۸- النظائر در یک جلد،شامل چهار مبحث:

۴۵- العزاب من العلماء وغیرهم

۴۶- التحول المذهبی

۴۷- التراجم الذاتیة

۴۸- الطائف الکلم فی العلم

۴۹- (طبقات النسابین) یک جلد.

۵۰- (ابن القیم: حیاته، آثاره، موارده) یک جلد.

۵۱- ۵۵- (الردود) یک جلد، شامل پنج رساله:

۵۱- الرد علی المخالف

۵۲- تحریف النصوص

۵۳- براءة أهل السنة من الوقیعة فی علماء الأمة

۵۴- عقیدة ابن أبی زید القیروانی وعبث بعض المعاصرین بها.

۵۵-  التحذیر من مختصرات الصابونی فی التفسیر.

۵۶- (بدع القراء) رساله.

۵۷- خصائص جزیرة العرب

۵۸- (السحب الوابلة علی ضرائح الحنابلة)، ۳ جلد، اثر شیخ محمد بن عبد الله بن حمید مفتی حنابلة در مکة چاپ سال ۱۲۹۶ هـ- رحمه الله تعالی- تحقیق مشترک.

۵۹- (تسهیل السابلة إلی معرفة علماء الحنابلة) اثر شیخ/ صالح بن عبد العزیز بن عثیمین مکی- رحمه الله تعالی- تحقیق در دو جلد.

۶۰- علماء الحنابلة من الإمام أحمد إلی وفیات القرن الخامس عشر الهجری، یک جلد بر اساس روش الأعلام نوشتهٔ زرکلی.

۶۱- دعاء القنوت.

۶۲- (فتح الله الحمید المجید فی شرح کتاب التوحید) نوشتهٔ شیخ حامد بن محمد الشارقی- رحمه الله تعالی- یک جلد، تحقیق.

۶۳- نظریة الخلط بین الإسلام وغیره من الأدیان.

۶۴- تقریب آداب البحث والمناظرة.

۶۵- (جبل إلال بعرفات)، تحقیقات تاریخیة وشرعیة.

۶۶- مدینة النبی صلی الله علیه وسلم رأی العین.

۶۷- (قبة الصخرة، تحقیقات فی تاریخ عمارتها وترمیمها).

 

وفات:

 

شیخ بکر بن عبدالله ابوزید، رحمه الله تعالی در تاریخ ۲۸ محرم ۱۴۲۹ هجری برابر با ۵ فوریهٔ ۲۰۰۸ میلادی در شهر ریاض دیده از جهان فرو بست.

 

 

    منبع: سايت نوار اسلام