روزه ی زبان

 

 

برادران و خواهران گرامی؛ السلام علیکم و رحمه الله

 

نوعی خاصی از روزه است که افرادی خاص با آن آشنایند. کسانی که از لهو و بیهوده ‌گویی روی ‌گردانند. «روزه ی زبان» روزه‌ ای است همیشگی، که هم در رمضان و هم در غیر رمضان وجود دارد اما زبان در رمضان هم پاکسازی می‌ شود و هم ادب می ‌آموزد!

 

به سند صحیح از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که خطاب به معاذ ـ رضی الله عنه ـ فرمود: «این را از خودت نگه دار» و به زبانش اشاره کرد. معاذ گفت: «ای پیامبر خدا، مگر ما برای آنچه  که می ‌گوییم هم مورد مواخذه قرار خواهیم گرفت؟ فرمود: «مادرت به عزایت بنشیند ای معاذ! و آیا مردم جز به سبب حاصل زبان‌ هایشان با صورت در آتش می افتند؟» [علامه آلبانی آن را صحیح دانسته است]

 

زیانی که انسان از زبان می‌ بیند بسیار بزرگ است و خطر آن شدید، ابوبکر صدیق ـ رضی الله عنه ـ زبان خود را می‌ گرفت و می ‌گفت: «این مرا به اینجا و آنجا کشاند».

 

زبان درنده ‌ای خطرناک، افعی ‌ای است وحشی و آتشی است سوزاننده.

 

ابن عباس ـ رضی الله عنه ـ خطاب به زبانش می‌ گفت: «ای زبان یا خیری بگو که سودی عایدت شود و یا از بدی ساکت باش که سالم بمانی».

 

خداوند تبارک و تعالی می ‌فرماید: {مَا یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ} [ق: ۱۸]

 

([انسان] هیچ سخنی را تلفظ نمی ‌کند مگر آنکه مراقبی آماده [برای ثب آن] نزد اوست)

 

هر لفظی ضبط می ‌شود و هر کلمه مورد محاسبه قرار خواهد گرفت. {وَمَا رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ} [فصلت: ۴۶] (و پروردگار تو نسبت به بندگانش ستمگر نیست)

 

و به سند صحیح از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت شده است که فرمودند: «هر که دهان و شرمگاهش را برای من تضمین کند من بهشت را برای او تضمین می ‌کنم» [به روایت بخاری]

 

سلف صالحان ما نیز هنگامی که به ادب کتاب و سنت پایبند شدند و الفاظ خود را پیش از به زبان آوردن در ترازو گذاشتند و برای سخنی که می ‌گفتند احترام قائل شدند، نطق ‌شان، ذکر و نگاهشان، عبرت و سکوت ‌شان، اندیشه شد.

 

نیکان و خوبان همین که از روز حضور در برابر آن یگانه ی قهار ترسیدند زبان خود را در ذکر و شکر او به کار گرفتند و از بد دهانی و سخنان زشت و بی ‌ارزش دوری کردند.

 

ابن مسعود ـ رضی الله عنه ـ می ‌گوید: «به خدا سوگند که در زمین چیزی به اندازه ی زبان شایسته ی آن نیست که مدتی طولانی زندانی شود.»

 

صالحان، بسیاری اوقات قصد سخن گفتن می ‌کنند اما همینکه به یاد تبعات و عواقب آن می‌ افتند ساکت می‌ شوند.

 

چگونه روزه است کسی که افسار زبان خود راباز گذاشته است؟

 

چگونه روزه است آن‌ که بازیچه ی زبان خود است و زبانش او را فریفته ی خود کرده است؟

 

چگونه روزه است کسی که دروغ می ‌گوید، غیبت می ‌کند، فحش می ‌دهد، بد دهانی می ‌کند، و روز محاسبه را به فراموشی سپرده است؟

 

چگونه روزه است آنکه شهادت دروغ می ‌دهد و شر خود را از مسلمانان دور نمی ‌دارد؟

 

از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ به سند صحیح روایت است که فرمودند: «مسلمان کسی است که مسلمانان از زبان و دستش در امان باشند» [به روایت بخاری و مسلم]

 

و آیا اسلام چیزی است جز عمل و تطبیق، و راه و روش و پایبندی، و سلوک و اطاعت؟

 

خداوند متعال می ‌فرماید: {وَقُلْ لِعِبَادِی یَقُولُوا الَّتِی هِیَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ الشَّیْطَانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ}

 

(به بندگان بگو که آنچه را بهتر است بگویند، که شیطان میان‌ شان را به هم می ‌زند) [اسراء: ۵۳]

 

و این {آن چه را که بهتر است} یعنی لفظ مودبانه ی زیبایی که باعث توهین به گروه یا شخصی نمی‌ شود و یا شخصیت و آبرو و کرامت مومنی را لگدمال نمی‌ کند.

 

پروردگار متعال می ‌فرماید: {وَلَا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضًا ۚ أَیُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ ۚ وَاتَّقُوا اللَّـهَ ۚ إِنَّ اللَّـهَ تَوَّابٌ رَحِیمٌ} [حجرات: ۱۲]

 

(و برخی از شما غیبت برخی دیگر را نکنند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌ اش را بخورد؟ و آن را بد می ‌دارید، و تقوای الله را پیشه سازید که الله بسیار توبه ‌پذیر و مهربان است).

 

چه بسیار روزه ‌دارانی که چون زبانشان فاسد شد به سبب بد دهانی، روزه ی خود را از دست داده‌ اند.

 

هدف از روزه گرسنگی و تشنگی نیست بلکه تهذیب و تادیب است.

 

زبان در صورتی که انسان مراقب آن نباشد منبع بیش از ده بیماری است؛ از جمله: دروغ، غیبت، سخن‌ چینی، بد دهانی و ناسزا و فحش و شهادت دروغ و نفرین و مسخره کردن دیگران و دیگر امراض.

 

چه بسا کلمه ‌ای که صاحب خود را ـ که زبانش را بی‌ افسار رها کرده بود ـ به آتش انداخته است.

 

زبان هم راهی به سوی نیکی است و هم راهی به سوی بدی؛ خوش به حال آنکه به وسیله ی آن به یاد خداوند پرداخته و استغفار و حمد و تسبیح پروردگارش را به جای آورده یا توبه کند.

 

و بد به حال آنکه به واسطه ی زبان به هتک حرمت دیگران و زیر پا نهادن ارزش‌ ها بپردازد.

 

ای روزه‌ دارن! زبان خود را به ذکر خداوند تازه کنید و آن را با تقوای خداوند از گناهان پاک سازید.

 

خداوندا ما از تو زبانی صادق و قلبی سالم و اخلاقی نیکو مسألت داریم.

 

 

    منبع: http://bidari.net/archives/4006#more-4006