چگونه برای رمضان آماده شویم؟ موضوع: روزه و رمضان تاریخ انتشار: 2017-05-29 | بازدید: 1058

چگونه برای رمضان آماده شویم؟

یکی از مهم ترین سؤال هایی که قبل از رسیدن ماه رمضان باید از خویش بپرسیم این است که: چگونه خود را برای رمضان آماده کنیم؟ چون بسیاری از مردم درباره‌ی حقیقت روزه دچار انحراف شده و این موسم را تبدیل به فرصتی برای خوردن و نوشیدن و شیرینی و شب‌ نشینی و وقت گذرانی در برابر کانال‌های ماهواره‌ ای کرده ‌اند و از ترس تمام شدن برخی از مواد غذایی یا گران شدن آن پیش از فرا رسیدن رمضان خود را برای این کارها آماده کرده و با خرید و تهیه‌ ی نوشیدنی و و خوردنی و جستجوی شبکه‌های ماهواره‌ای برای دانستن اینکه چه برنامه‌هایی را دنبال کنند یا دنبال نکنند، برای رمضان آمده شده‌ اند! آنها حقیقت روزه‌ ی ماه رمضان را ندانسته و عبادت و تقوی را از آن حذف کرده و این ماه را مخصوص خوردن و تماشا کردن قرار داده‌ اند.

اما گروهی دیگر متوجه حقیقت رمضان شده و از شعبان خود را برای این ماه آماده می‌ کنند، و حتی برخی قبل از شعبان برای استقبال از این ماه آماده می‌ شوند.

برخی از جلوه‌های آماده شدن ستوده شده برای رمضان:

1ـ توبه‌ ی صادقانه:

توبه همیشه و در هر زمان واجب است، اما از آنجایی که شخص در حال استقبال از یک ماه بزرگ و مبارک است شایسته‌ تر است از گناهانی که بین او و پروردگار است توبه کند و حقوق مردم را برگرداند تا آنکه با آغاز این ماه مبارک با سلامت صدر و آرامش قلبی به طاعات و عبادات مشغول شود.

الله متعال می ‌فرماید: ﴿وَتُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ﴾[1]؛ یعنی: ای مؤمنان همگی به درگاه الله توبه کنید، امید که رستگار شوید).

و از اَغَرّ بن یسار ـ رضی الله عنه ـ از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند: (یَا أَیُّهَا النَّاسُ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ فَإِنِّی أَتُوبُ فِی الْیَوْمِ إِلَیْهِ مِائَةَ مَرَّةٍ)[2]؛ یعنی: (ای مردم به سوی الله توبه کنید، چرا که من در روز صد بار توبه می ‌کنم).

2ـ دعا:

از برخی سلف نقل شد که آنان شش ماه دعا می ‌کردند تا الله عزوجل آنان را به رمضان برساند و سپس پنج ماه پس از آن دعا می ‌کردند که از آن‌ها پذیرفته شود.

مسلمان نیز از پروردگارش می‌ خواهد در حالی که دینش و بدنش سالم است او را به رمضان برساند و دعا می‌ کند که وی را در این طاعت یاری دهد و عملش را بپذیرد.

3ـ شادی برای فرا رسیدن این ماه بزرگ:

چرا که رسیدن به رمضان از نعمت‌های بزرگ الله جل و علا در حق بنده ‌ی اوست؛ زیرا رمضان از مواسم خیر است که درهای بهشت در آن گشوده شده و درهای آتش بسته می ‌شود و ماه قرآن و نبردهای سرنوشت ‌ساز در تاریخ اسلام است.

الله متعال می‌ فرماید:﴿قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُواْ هُوَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ﴾[3]؛ (بگو به فضل و رحمت الله است که باید شاد شوند و آن از هر چه جمع می‌ کنند بهتر است).

4ـ انجام روزه‌های واجب (باقی‌ مانده‌ی قضاهای رمضان‌های گذشته):

از ابوسلمه روایت است که می ‌فرمود: از عائشه ـ رضی الله عنها ـ شنیدم که می‌ فرمود: (کَانَ یَکُونُ عَلَیَّ الصَّوْمُ مِنْ رَمَضَانَ فَمَا أَسْتَطِیعُ أَنْ أَقْضِیَهُ إِلا فِی شَعْبَانَ)[4]؛ یعنی: (گاه روزه‌ای از رمضان بر عهده‌ام بود و نمی ‌توانستم آن را قضا کنم مگر در شعبان).

حافظ ابن حجر ـ رحمه الله ـ می فرماید: (از این توجه ایشان برای [قضای روزه‌ ی سال گذشته] در شعبان این برداشت می ‌شود که تأخیر قضا تا وارد شدن رمضان بعدی جایز نیست)[5].

5ـ کسب علم برای اطلاع از احکام روزه و شناخت فضیلت رمضان.

6ـ تلاش و عجله برای پایان رساندن کارهایی که ممکن است در رمضان مسلمان را از انجام عبادات مشغول گرداند.

7ـ نشستن با خانواده برای آشنا ساختن آنها با احکام روزه و تشویق کوچکترها به روزه گرفتن.

8ـ آماده کردن کتاب‌هایی که می ‌توان در خانه مطالعه کرد یا اهدای آن به امام مسجد تا در رمضان برای مردم بخواند.

9ـ روزه از ماه شعبان به هدف آماده شدن برای رمضان.

عائشه ـ رضی الله عنها ـ می فرماید: (کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَصُومُ حَتَّی نَقُولَ لا یُفْطِرُ وَیُفْطِرُ حَتَّی نَقُولَ لا یَصُومُ ، فَمَا رَأَیْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ اسْتَکْمَلَ صِیَامَ شَهْرٍ إِلا رَمَضَانَ ، وَمَا رَأَیْتُهُ أَکْثَرَ صِیَامًا مِنْهُ فِی شَعْبَانَ)[6]؛ (رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ آنقدر روزه می ‌گرفتند که می‌ گفتیم دیگر افطار نمی ‌کند، و آنقدر افطار می ‌کردند (روزه نمی‌ گرفتند) که می ‌گفتیم دیگر روزه نمی ‌گیرد، اما ندیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ یک ماه کامل را روزه گیرد به جز رمضان، و ندیدم در ماهی دیگر بیش از شعبان روزه بگیرد. (یعنی روزه‌ ی مستحبش در شعبان بیشتر از ماه‌های دیگر بود).

از اسامة بن زید روایت است که گفت: قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ لَمْ أَرَکَ تَصُومُ شَهْرًا مِنْ الشُّهُورِ مَا تَصُومُ مِنْ شَعْبَانَ ، قَالَ : ( ذَلِکَ شَهْرٌ یَغْفُلُ النَّاسُ عَنْهُ بَیْنَ رَجَبٍ وَرَمَضَانَ ، وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِیهِ الأَعْمَالُ إِلَی رَبِّ الْعَالَمِینَ فَأُحِبُّ أَنْ یُرْفَعَ عَمَلِی وَأَنَا صَائِمٌ)[7]؛ (گفتم ای رسول الله، ندیده‌ام که شما در هیچ ماهی مانند شعبان روزه بگیرید؟ فرمودند: این ماهی است میان رجب و رمضان که مردم از آن غفلت می ‌کنند و ماهی است که در آن اعمال به نزد پروردگار جهانیان بالا می ‌رود، بنابراین دوست دارم عملم در حالی بالا رود که روزه‌ام).

در این حدیث حکمت از روزه‌ی شعبان بیان شده مبنی بر اینکه در این ماه اعمال بالا می ‌رود و برخی علما حکمتی دیگر را نیز ذکر کرده‌اند و آن این است که این روزه به منزله‌ ی سنت قبلیه در نماز فرض است، و نفس را آماده کرده و برای ادای فرض به نشاط می‌آورد، و همین را می ‌توان در مورد روزه‌ی شعبان که قبل از روزه‌ی رمضان است بیان داشت.

10ـ قرائت قرآن:

سلمة بن کهیل می ‌فرماید: می ‌گفتند ماه شعبان ماه قاریان است.

عمرو بن قیس هنگامی که ماه شعبان آغاز می ‌شد دکانش را می‌ بست و خود را برای قرائت قرآن فارغ می‌ کرد.

ابوبکر بلخی می ‌فرماید: ماه رجب ماه کاشت است و ماه شعبان ماه آبیاری و رمضان ماه برداشت محصول است.

وی همچنین می ‌فرماید: مثال ماه رجب مانند باد است و مثال شعبان همچون ابر است و مثال رمضان همچون باران است. آنکه در رجب نکارد، و در شعبان آبیاری نکند چگونه می‌ خواهد در رمضان محصول برداشت کند؟ اکنون که رجب گذشته، اگر خواهان رمضان هستی در شعبان چه خواهی کرد؟ این است حال پیامبرت و حال سلف در این ماه مبارک، بنابراین موضع تو در برابر این اعمال و این درجات چیست؟

 

منبع: اسلام سؤال و جواب

 

 

[1] ـ نور:31.

[2] ـ صحیح مسلم.

[3] ـ یونس:58.

[4] ـ صحیح بخاری و مسلم.

[5] ـ فتح الباری (۴/ ۱۹۱).

 

[6] ـ صحیح بخاری و مسلم.

[7] ـ به روایت نسائی و آلبانی در صحیح سنن نسائی آن را حسن دانسته است.

 

 

 

    منبع: نوار اسلام